Gypsophila is een van de niet veeleisende zomerplanten. Met zijn kleine witte of roze gekleurde bloemen, die al dan niet dubbel gevuld zijn, bloeit hij vele weken. Gypsophila heeft niet veel verzorging nodig, maar met een beetje werk kan de bloeiperiode worden verlengd.
Grote verscheidenheid aan variëteiten voor verschillende doeleinden
Er zijn verschillende soorten gypsophila. Velen van hen zijn winterhard en bloeien meerdere jaren, maar eenjarige vaste planten zijn ook in de handel verkrijgbaar. Naast de grote steppegypsophila (Gypsophila paniculata), die een hoogte kan bereiken van 120 centimeter, bestaat er een kruipende variant (Gypsophila repens) die zich wijd verspreidt en tot een maximale hoogte van 25 centimeter groeit. Eenjarige soorten als Gypsophila elegans zijn bijzonder geschikt als snijbloem of om te drogen; ze passen met 50 centimeter goed in boeketten. Terwijl de hoge soorten gypsophila er goed uitzien in een bloembed of border, kunnen de iets lagere vormen worden gebruikt om gaten op te vullen. Kruipende vormen van gypsophila kunnen het beste in een rotstuin worden geplant. De delicate bloemen passen bijzonder goed bij donkere en sterke vaste planten zoals delphiniums of lavendel. In het rozenbed accentueren de delicate planten de rozen.
- Steppe Gypsophila, 150 centimeter, voor perken en borders
- Kruipende gipskruid, 25 centimeter, voor de rotstuin
- Hybride vormen en eenjarige variëteiten, 50 centimeter, als gatenvuller voor lege hoeken
Kweek je eigen gypsophila
Nieuwe planten kunnen op de vensterbank of in een kleine kas worden gekweekt. De zaden worden gezaaid in een plantbak met kweekgrond. Er moet voor worden gezorgd dat de kleine zaadjes niet te dicht bij elkaar vallen, zodat de zaailingen zich beter kunnen ontwikkelen. Ze zijn slechts licht bedekt met aarde en worden tot het opkomen goed bevochtigd gehouden. Hiervoor is een spuitfles met een fijne straal het meest geschikt. De plantenbak wordt afgedekt en op een warme plaats met veel licht geplaatst. Om rot of schimmel te voorkomen, moet de hoes regelmatig worden verwijderd. Na korte tijd zijn de kleine plantjes te zien. Wanneer ze vier tot vijf bladeren hebben gevormd, moeten ze worden gescheiden. Ze worden zorgvuldig individueel in kleine plantenpotten geplaatst. Als je jezelf de moeite wilt besparen om je eigen planten te kweken, kun je voorgekweekte planten kopen bij tuinwinkels. Om ze in de tuin te laten groeien, mogen ze niet te klein zijn. Donkere, slijmerige plekken op de stengels duiden op stengelrot. Dergelijke planten mogen niet worden gekocht.
Zonnige, droge locatie heeft de voorkeur
Zodra het buiten warm is en er geen angst meer is voor vorst, mogen de kleine gipskruidplantjes naar buiten. Alle gypsophila-soorten vragen om een zonnige plek en een lichte, niet te harde grond. Ze gedijen het beste als ze veel zon krijgen; vier uur per dag zou genoeg moeten zijn voor prachtige bloemen. Ze kunnen slechts in beperkte mate vocht verdragen; de kwetsbare planten hebben veel te lijden onder wateroverlast en hebben dan de neiging te rotten.
Het plantgat voorbereiden
Op de gewenste plek wordt een gat van ongeveer 30 centimeter diep gegraven en gevuld met wat compostaarde. Zeer vaste grond kan worden losgemaakt met grind in het onderste gat. Vervolgens worden de planten erin gezet en zorgvuldig omringd met aarde. Het belangrijkste werk is dus al gedaan. Water geven is nauwelijks nodig. Bemesting is alleen aan te raden als de bodem zeer weinig voedingsstoffen bevat. Een beetje compost rond de plant strooien is vaak al voldoende. Tuinders die zweren bij biologisch tuinieren, voegen met langere tussenpozen een beetje verdunde brandnetelmest toe als meststof. Het is een goed idee om de planten vóór de bloei te ondersteunen, omdat ze gemakkelijk omvallen en op de grond gaan liggen. Om dit te doen worden de stengels beschermd met kleine bamboestokjes. Ook kleine hekjes van kippengaas die om de plant worden geplaatst en zo voorkomen dat deze omv alt, zijn succesvol gebleken. Wanneer de gypsophila vervaagd is, moet deze worden bijgesneden. Door de uitgebloeide delen van de plant af te snijden en de plant enkele centimeters in te korten kan vaak een tweede bloeiperiode worden bereikt.
- Zonnige locatie
- Lichte grond
- Bewater weinig en bescherm tegen vocht
- Beschermen vóór de bloei
- Snoeien na de bloei
Gypsophila in boeketten, arrangementen en als droogbloemen
Gypsophila is niet alleen geschikt als snijbloem in kleurrijke zomerboeketten of in rozenboeketten, maar kan ook uitstekend gedroogd worden en gebruikt worden in droogbloemstukken. Met strobloemen of andere droogbloemen kun je ook in de winter een prachtige bloemdecoratie creëren. Om dit te doen, wordt het kruid kort voordat de bloemen volledig zijn geopend, afgesneden. De stelen worden losjes aan elkaar gebonden en ondersteboven opgehangen op een droge, niet te lichte plaats.
Interessante feiten
Gypsophila kan worden onderverdeeld in wel honderd soorten die van onze regio tot aan de Middellandse Zee groeien. Ze hebben vaste vertegenwoordigers en jaarlijkse familieleden. De gipskruidzaden die u bij ons kunt kopen zijn meestal eenjarig.
Vroeger werd er een mild wasmiddel gemaakt van de wortels van gipskruid. De wortels bevatten alle sapions, die ideaal zijn voor het wassen van wol. Maar de wortels zijn ook geschikt voor het wassen van handen en haar. Om dit te doen, werden de wortels opgegraven en tussen de handen ingewreven met een beetje water. De wortels schuimen licht op en maken zacht schoon.
Gypsophila werd in vroegere eeuwen ook vaak gebruikt als medicinale plant en niet alleen om te wassen. De actieve ingrediënten van gypsophila liggen in het diuretische effect. Ook bevordert het het ophoesten van slijm in neus en keel. Voor dit doel worden en werden extracten verkregen van de planten.
Gypsophila wordt ook wel gipskruid genoemd omdat het graag op gipssteen groeit. In onze tuinen houdt gipskruid van zonnige tot gedeeltelijk schaduwrijke plekken. Gypsophila houdt niet van een lichte verdunning en voldoende water, maar geen natte voeten. Hij bloeit de hele zomer ijverig en is een lust voor het oog van de toeschouwer.
