Bergenia weet op verschillende manieren de harten van tuiniers te veroveren. Als groenblijvende bladplanten voegen ze decoratieve kleuraccenten toe aan de wintertuin en bekronen ze hun bloemenmeesterwerk met een vroege schermbloem vanaf april. Of het nu op de binnenplaats is met weinig licht, langs de deels beschaduwde bosrand of aan de oever van de vijver in de volle zon; De onverwoestbare Bergenia zijn overal een opvallende verschijning. Wij hebben hier een selectie van aanbevolen soorten voor u samengesteld. Gebruik beproefde onderhoudsinstructies om de zuinige vereisten van de duurzame twijgen te verkennen.
Onderhoudsinstructies
De professionele verzorging van bergenia's berust op de drie pijlers water, kunstmest en snoeien. Daarnaast kan indien nodig verjonging door deling om de paar jaar worden overwogen. Anders heeft de steenbreekplant geen tuinbouwkundige aandacht nodig, maar vervult hij zijn bloementaak alleen. De volgende onderhoudsinstructies geven een kort overzicht van alle belangrijke details:
Locatie en bodemgesteldheid
Het behoort tot het rijk van de fabels dat bergenia's alleen gedijen als schaduwplanten. In feite zorgen de vaste planten voor zichzelf bij weinig licht. Kies een locatie voor Bergenia met de volgende ideale omstandigheden:
- Zonnige of halfschaduwrijke standplaats tot lichte schaduw
- Voedzame, humusrijke grond
- Fris tot zanddroog, zonder risico op wateroverlast
Een goed gegroeide bergenia verdraagt gemakkelijk kortstondige droogte, zoals kan voorkomen in de rotstuin. Als de plant echter onder invloed komt van wateroverlast, heeft deze niets om dit tekort tegen te gaan. Als u de sierbladplant aan de rand van de vijver of beek plaatst, moet de plantplaats iets verhoogd zijn, zodat het water gemakkelijk kan weglopen.
Water geven en bemesten
Bergains zijn dankbaar voor regelmatige doses water en kunstmest en doen hun best. Toch vinden wortelwikke het niet erg als ze een tijdje wat droger zijn of het een paar weken zonder aanvullende voedingsstoffen moeten stellen. Als je alles goed wilt doen, ga dan als volgt te werk:
- Bewater Bergenia regelmatig als de grond is uitgedroogd
- Giet het water idealiter rechtstreeks op de wortelschijf
- Van maart tot augustus elke 30 dagen bemesten met compost, hoornschaafsel, guano of soortgelijke mest
- Verwen uzelf elke 14 dagen in de emmer met een in de handel verkrijgbare vloeibare meststof
Stop uiterlijk in september met bemesten, zodat de vaste plant vóór de winter kan rijpen. Deze voorzichtigheid draagt aanzienlijk bij aan het verbeteren van de winterhardheid.
Tip:
Vaste en vloeibare meststof kan het beste niet op droge grond worden aangebracht. Dit geldt zowel in het bed als in de emmer. Bij twijfel eerst water geven met schoon water en daarna de meststof verdelen of de vloeibare meststof aan het gietwater toevoegen.
Snijden
Als je consequent verwelkte bloemstengels afsnijdt, krijg je een verzorgd uiterlijk en met een beetje geluk trek je de herfstbloei aan. Snijd de herfstbloeiwijzen zo snel mogelijk af, zodat de bergenia's hun energie niet in zaadgroei steken, maar deze beschikbaar hebben voor de winter. In het vroege voorjaar laat de schoonheid van het wintergroene blad meestal veel te wensen over, dus dicht bij de grond snoeien is zinvol.
Tip:
Een Bergenia-boeket van bloemstelen en bladeren blijft vele weken in een vaas staan als het water om de paar dagen wordt ververst.
Overwintering
Normaal winterweer levert geen problemen op voor Bergenia. Zolang de temperatuur niet onder de -28 graden Celsius komt en een deken van sneeuw voor vocht zorgt, is alles prima voor de vaste plant. Als er in maart/april echter sprake is van strenge vorst of uitgestelde grondvorst, is ingrijpen in de tuinbouw noodzakelijk. Hoe je het goed doet:
- Als er strenge vorst is onder de intense winterzon, bedek Bergenia dan op milde dagen met bladeren en water
- In maart/april de bloemen tegen nachtvorst beschermen met vlies of jute
Bergenia's in pot overleven de winter gezond als de container in noppenfolie wordt gewikkeld en op een blok hout voor de zuidmuur van het huis wordt geplaatst. Omdat het groenblijvende blad vocht blijft verdampen, moet je af en toe water geven als er geen sneeuw of regen is.
Propageren
Als er meer bergenia's gewenst zijn voor de tuin, zijn er verschillende ongecompliceerde reproductiemethoden om uit te kiezen:
- De kluit verdelen in het voor- of najaar
- Laat wortelstekken van 5 cm lang wortelen in een pot met mager substraat
- Zaaien achter glas
Het zaaien van de zeer fijne, bruine zaden rechtstreeks in het bed is zelden succesvol. Het is beter om de wintertijd met weinig werk te gebruiken om jonge bergenia's op de vensterbank te laten groeien. Bij een constante temperatuur van 20 graden Celsius en een constante watertoevoer ontkiemen de zaden snel.
Aanbevolen variëteiten
Heartleaf Bergenia 'Oeschberg' (Bergenia cordifolia)
De premiumvariëteit maakt indruk met zijn potentieel voor herbloei in de herfst. Bovendien versiert hij de wintertuin met donkerrode, glanzende metallic decoratieve bladeren. In het voorjaar bloeit een roze bloem boven deze prachtige bladerdeeg, die in de herfst na een zomersnoei opnieuw op het tuinpodium verschijnt.
Groeihoogte 25-40 cm
Hartbladige Bergenia 'Rosi Klose' (Bergenia cordifolia)
Hij strekt zich enorm uit en behoudt toch een compacte groeiwijze met zijn ronde tot hartvormige bladeren. Van april tot mei ontvouwen roze klokvormige bloemen zich in overvloed, hoog boven het prachtige gebladerte. En niet te vergeten hun afstotende werking op vraatzuchtige slakken, die de slakken een ruime ligplaats geven.
Groeihoogte 30-70 cm
Bergenia 'Bressingham White' (Bergenia cordifolia)
De succesvolle kweek opent uw tuinseizoen met zuiver witte tot delicate roze bloemen. De bergenia vervult deze taak op vrijwel elke locatie, van het vaste plantenbed en de bosrand tot de rotstuin en daktuin tot aan het balkon en het terras. Nadat de decoratieve vaste plant de zomertuin verrijkte met roodachtig groene hartvormige bladeren, schijnt hij de winter door met bronskleurig, glanzend metaalachtig blad.
Groeihoogte 30-40 cm
Bergenia hybride 'Baby Doll'
Dankzij deze veredeling hoeven kleine tuinen niet zonder de jaarrond decoratie van Bergenia te doen. Door zijn geringe hoogte zorgt hij voor een schilderachtige uitstraling in de voortuin of in de pot zonder dominant over te komen. De speelse bloemschermbloemen moeten echter in april en mei worden beschermd tegen uitgestelde grondvorst. Als je dit risico niet wilt nemen, knip dan tijdig de mooie bloemstengels af, zodat ze hun magie in de vaas verspreiden.
Groeihoogte 15-25 cm
Bergenia hybride 'Biedermeier'
Hier brachten ouderplanten van verschillende Bergenia-soorten hun voordelen met zich mee en het resultaat was een kweek met weelderige pracht. Van april tot mei steken grote, delicate roze klokbloemen met donkerrode nerven boven het frisgroene, langwerpige blad uit. De bladeren behouden hun levendige groen gedurende de winter. Als ze worden bestrooid met sneeuwvlokken, ontstaat er een contrastrijk uiterlijk.
Groeihoogte 20-30 cm
Bergenia hybride 'Eyecatcher'
Deze vaste plant doet wat de rasnaam belooft. De felroze bloeiwijzen beginnen zich eind maart te ontvouwen en harmoniëren perfect met het roodbruine blad, dat de hele winter zijn kleur behoudt. Dankzij de stabiele, leerachtige bladstructuur en kruipende groei fungeren bergenia’s, net als ‘Eyecatcher’, ook als praktische bodembedekker die onkruid geen kans laat. Deze kruising komt van Rosemarie Eskuche, de Duitse Bergenia-koningin.
Groeihoogte 30-40 cm
Bergenia hybride 'Evening Bells'
Hoewel de meeste van zijn tegenhangers delicate roze tot felroze bloemen hebben, maakt deze cultivar indruk met donkerrode klokvormige bloemen die dicht bij elkaar aan de sterke stengel bungelen. De bladeren doen niet onder voor het intense kleurenspel en krijgen na hun frisgroene kleur in de winter een felrode tint.
Groeihoogte 30-40 cm
Bergenia hybride 'Autumn Blossom'
Bij de selectie van deze variëteit hadden de veredelaars hun zinnen gezet op een gegarandeerde tweede bloei, wat bij Bergenia niet altijd het geval is. Als 'Autumn Blossom' na de eerste bloeiperiode wordt teruggesnoeid tot het groenblijvende blad, verschijnen de roze klokvormige bloemen betrouwbaar weer in het vroege najaar. De variëteit heeft ook grote, hartvormige bladeren waarvan de gekartelde randen een roodachtige glans hebben. In de late herfst krijgt het hele blad een rijke rode kleur die de hele winter blijft.
Groeihoogte 25-40 cm
Bergenia hybride 'Schneekuppe'
Met zijn zuiver witte bloemen biedt ze een beetje variatie in de rode en roze kleuren van Bergenia. Het historische ras bloeit van april tot en met mei met frisgroen blad waarvan de kleur in de winter nauwelijks verandert. Dankzij de dichte, kruipende groei houdt de vaste plant onkruid op afstand en trekt tegelijkertijd hordes bijen en vlinders aan met zijn geurige bloemen. 'Schneekuppe' is daarom de ideale wortel voor de natuurlijke tuin.
Groeihoogte 25-35 cm
Bergenia hybride ‘Carmen’
Weer een prachtig exemplaar van de hand van de Duitse Bergenia-koningin Rosemarie Eskuche. Met 'Carmen' creëerde de beroemde tuinman een variëteit waarvan de paarsrode bloemen elegant naar de grond leunen om te communiceren met de glanzende, donkergroene bladeren. Het is het beste om deze meerjarige schoonheid op beschermde locaties te planten, zoals een zonnige huismuur of in de bescherming van machtige bomen.
Groeihoogte 35-40 cm
Conclusie
Strikt genomen zijn het de decoratieve bladeren die Bergenia zo aantrekkelijk maken. Hartvormig, met een gezaagde, vaak glinsterende rode rand, trekken ze ieders aandacht. Vooral tijdens de barre winterperiode v alt Bergenia op in perk en op het balkon met hun prachtig gelakte blad. In het vroege voorjaar, wanneer de roze, rode of witte bloemschermbloemen trots op de vlezige stengel boven de bladeren verschijnen, moeten zelfs de grootste twijfelaars toegeven dat deze steenbreekplant een bloem van schoonheid is. De inspanning die nodig is om voor de vaste sierplanten te zorgen is nauwelijks het vermelden waard. Water geven als het droog is, elke 3-4 weken bemesten met compost en snoeien vóór de volgende scheuten vormen zelfs voor de beginnende hobbytuinier geen uitdaging. Voortplanting en verjonging gaan hand in hand. Als de wortels oud worden, pak dan de kluit op, verdeel deze en plaats de segmenten in verse grond.