Als u wilt dat uw tuin bloeit en bloeit, kunt u niet ontkomen aan het toevoegen van extra voedingsstoffen in de vorm van kunstmest. Het eerste uitstapje van de hobbytuinier is meestal naar de dichtstbijzijnde bouwmarkt of tuinafdeling, waar kunstmest in veel verschillende soorten verkrijgbaar is. Maar er is veel te zeggen voor het vermijden van minerale meststoffen en het gebruik van natuurlijke alternatieven. Dit is niet alleen vanuit ecologisch oogpunt voordelig, maar ook vanuit financieel oogpunt.
Minerale zouten in chemische of natuurlijke vorm
Het maakt niet uit in welke vorm ze worden gepresenteerd, voedingszouten zijn precies hetzelfde in vorm. Dit spreekt voor de voorstanders van chemische meststoffen. Eén punt van kritiek is echter dat er bij de productie van deze meststof veel energie wordt gebruikt en daarmee het milieu vervuilt. Hoe meer kunstmest er wordt gebruikt, des te sneller bestaat het risico van overbemesting van de bodem, wat op termijn kan leiden tot het uitsterven van plantensoorten die eigenlijk geen voedselrijke bodem nodig hebben. Vooral jonge planten worden gemakkelijk overbemest omdat de minerale zouten direct door de planten worden opgenomen. Natuurlijke meststoffen kunnen niet direct in de kringloop worden gebracht, maar moeten eerst langzaam door insecten worden afgebroken, zodat de voedingsstoffen vrij kunnen komen.
Meststoffen die al eeuwenlang bewezen zijn
Voor elke plant, of het nu in de tuin of voor potplanten is, zijn er meststoffen die gemakkelijk uit bijvoorbeeld voedselresten kunnen worden gehaald. Er zijn een aantal dingen waar je in eerste instantie niet aan zou denken en die het voedingsgeh alte in de bodem zouden kunnen verbeteren.
Banaan – de vitaminetablet voor bloeiende planten
Bananenschillen zijn niet alleen een echte vitamineboost voor bloeiende planten op de vensterbank, maar ook voor alle planten in de tuin zoals rozen. Het moet echter een biologisch product zijn, zodat er geen gifstoffen in de bodem terechtkomen. De schelpen worden in kleine stukjes gesneden en net onder het grondoppervlak geplaatst.
Geen oude koffie
Kalium, stikstof en fosfor zijn drie stoffen waar planten erg dankbaar voor zijn. Deze zijn in voldoende hoeveelheden aanwezig in het koffieresidu. Door de toevoeging van koffiedik wordt het gazon heerlijk sterk en groen, omdat het de wortelgroei, de stofwisseling en de bloemgroei bij bloeiende planten zoals rododendrons of geraniums bevordert. Het koffiedik trekt nuttige insecten aan, waarvan de uitwerpselen op hun beurt als meststof dienen.
Gooi niets weg
Je kunt in de zomer ook een bloemenpracht toveren door gekookt aardappelwater of groentebouillon als gietwater te gebruiken, maar dit mag geen zout bevatten. Een blokje gist opgelost in 20 liter water heeft een soortgelijk effect. Deze twee methoden kunnen worden gevarieerd door de eierschalen een nacht in water te laten staan.
Tip:
Planten houden van mineraalwater. Dus voordat je oud water weggooit, moet je het aan je planten geven.
Terug naar de natuur
Andere resten van dagelijks gebruik die verder kunnen worden gebruikt, zijn bijvoorbeeld as, die niet van karton mag zijn gemaakt en geen lijm- of verfresten of zwarte thee mag bevatten.
Laat groenten bloeien. Vooral voor groenten worden twee alternatieven aanbevolen. Als je bijvoorbeeld de groei van tomaten wilt bevorderen, maar tegelijkertijd ook schimmels wilt bestrijden, kun je magere melk gebruiken. Als je het 1:8 met water mengt, is het ideaal als meststof. Met behulp van een spuitfles kan magere melk gemakkelijk over de planten worden verdeeld en biedt zo een betrouwbare bescherming tegen schimmels. Een afkooksel gemaakt van uienschillen heeft een soortgelijk effect en wordt ook op de planten gespoten.
Groenbemesters zijn de moeite waard
De methode die de kwaliteit van de bodem verbetert, komt oorspronkelijk uit de landbouw. Door bepaalde groene planten te kweken kunnen temperatuurschommelingen op de grond goed opgevangen worden. Bovendien zal de Biden minder snel modderig en korstig worden. Tegelijkertijd wordt de kwaliteit van de bodemorganismen verbeterd, wat weer de groei van andere planten bevordert. Lupinen of zonnebloemen zijn diepgewortelde planten die zelfs ondergronds de groei kunnen tegengaan. Andere planten die geschikt zijn voor groenbemesters zijn mosterd, haver, radijzen, boekweit of goudsbloemen. Het nadeel hier is zeker de hoge mate van inspanning die moet worden geleverd om de basis te leggen. Aan de andere kant is de teelt de moeite waard, vooral op de lange termijn. Ook deze planten kunnen goed gebruikt worden, zoals goudsbloem voor het maken van zalven. Groenbemesters bevorderen ook de humusvorming.
Humus en mest
Je kunt natuurlijk ook zelf hummus maken. Zowel tuin- als keukenafval zijn hiervoor ideaal. Je kunt de composthoop het beste op een niet te zonnige plek plaatsen. Zo voorkom je dat de compost te snel uitdroogt of te snel te vochtig wordt en gaat schimmelen. Om het afval te laten ontbinden, moeten nuttige organismen zoals regenwormen in de compost terechtkomen. De ondergrond mag daarom niet afgedicht worden, maar op natuurlijke grond liggen. Er kan zeker een draadgaas van fijnmazig net onder worden geplaatst, bijvoorbeeld om woelmuizen op afstand te houden. De hummus werkt het beste als de ingrediënten goed gemengd zijn, wat betekent dat de ingrediënten uit zowel fijn als grof materiaal moeten bestaan. De compost moet regelmatig goed gemengd worden. Mest, uiteindelijk een dierlijk afvalproduct, kan ook worden gebruikt voor een natuurlijke tuinbemesting, ook al is de geurhinder niet voor iedereen weggelegd.
Veelgestelde vragen
Kan ik natuurlijke en chemische meststoffen samen gebruiken?
Meestal wel. Zorg er echter voor dat de grond niet overbemest wordt. Chemische meststoffen worden onmiddellijk door de planten opgenomen, natuurlijke meststoffen hebben iets meer tijd nodig.
Kan ik natuurlijk ook meststoffen kopen?
Natuurlijke kant-en-klare meststoffen zijn nu steeds vaker verkrijgbaar, hoewel de hierboven genoemde tips veel kosteneffectiever zijn.
Kan ik mijn planten beschadigen door geen chemicaliën te gebruiken?
Onder geen beding, want overbemesting is in principe onmogelijk.
Conclusie: chemische versus natuurlijke tuinmeststoffen
Als je wilt dat fruit, groenten en salade goed gedijen, gebruik je meestal tuinmest. Deze is kant-en-klaar verkrijgbaar in diverse verpakkingsinhouden in bouwmarkten en tuincentra. Als het om tuinbemesting gaat, is het natuurlijk de vraag hoe flexibel deze gebruikt kan worden, dat wil zeggen of deze geschikt is voor het bemesten van meerdere soorten planten. Het antwoord komt van de ingrediënten. Recente tests hebben aangetoond dat veel producten enorme hoeveelheden uranium bevatten, afkomstig van het gebruikte fosfaat, hoewel uranium nog steeds niet wordt gereguleerd als onderdeel van tuinmeststoffen. Daarnaast gelden er in Duitsland ook zeer gematigde grenswaarden voor zware metalen in tuinmeststoffen, hoewel zware metalen via planten of grondwater in de voedselketen terecht kunnen komen.
Er zijn nog andere mazen in de wet voor kunstmestfabrikanten. U kunt uw tuinmeststoffen aangeven als EU-meststof, al gelden op EU-niveau alleen grenswaarden voor minerale meststoffen. In de regel zijn dit zware metalen zoals arseen en cadmium, maar ook chroom, koper en zink. Vooral deze zware metalen kunnen zich in het menselijk lichaam ophopen en organen beschadigen. Maar er zijn alternatieven. Naast meststoffen die uranium bevatten, kunnen ook meststoffen die rijk zijn aan fosfaten voor problemen bij de bemesting zorgen, waaronder de zogenaamde blauwe korrel.
Organische meststoffen bevatten veel extra sporenelementen. Bovendien zijn ze vrij van dierlijke ingrediënten. Organische meststoffen, zoals compost, hoorn- of beendermeel, hebben daarentegen meestal een lager uraniumgeh alte, hoewel bij compost meestal twee tot drie liter per vierkante meter per jaar voldoende is, omdat de grond anders snel overbemest wordt. De beste optie is een meststof die gericht voedingsstoffen toevoegt die de bodem daadwerkelijk nodig heeft. Om te controleren of het nodig is, kunt u het beste elke drie tot vijf jaar een grondonderzoek laten uitvoeren.
