Als je een frambozenplant hebt die bessen produceert met een echte frambozensmaak, ben je misschien al een tijdje op zoek naar deze natuurlijke frambozensoort. Wanneer terugkopen moeilijk wordt, kan alleen vermeerdering ervoor zorgen dat de echte frambozensmaak in de tuin blijft. Als u een gloednieuwe premium cultivar heeft gekocht en uw eigendom wilt verplanten met deze frambozen, kan vermeerdering ook helpen, zelfs uw banksaldo; Helaas is het niet zeker dat het premium veredelingsras goed buiten een laboratorium kan worden vermeerderd.
Waarom frambozen vermeerderen?
Misschien heb je vanaf het begin geluk gehad en voelen je eerste frambozen van het naastgelegen tuincentrum zich heerlijk in je tuin en tuingrond en dragen ze vruchten vol frambozenaroma. Dan is het uiteraard effectiever om de volgende framboos van dit ras voor een paar euro bij het tuincentrum te kopen. In dit geval is vermeerdering eerder een optie voor ouders die hun kinderen kennis willen laten maken met de wereld van planten of voor huizenbouwers die lange meters groene schutting willen uitrusten met goedkope planten.
De carrière van de gemiddelde frambozenteler ziet er echter iets anders uit: hij ziet bijvoorbeeld een prachtig gegroeide framboos. B. in een catalogus met grote rode vruchten waarvan de intense smaak bijzonder benadrukt wordt. Deze frambozen groeien ook heel mooi in de tuin en dragen eigenlijk grote rode vruchten, maar hun smaak is duidelijk meer in de richting van waterig dan in de richting van “intens frambozenaroma”. Daarna volgt een periode van goed advies (“Niet zoveel water geven voor de oogst”, “Er zijn geen sporenelementen”, “Heeft u frambozenmest XY aangebracht?”), waarna de frambozen niet meer worden gegeven smaak. Dan komen de volgende cultivars binnen totdat er op een gegeven moment een frambozenplant onder zit die fruit met frambozensmaak draagt.
Deze frambozenplant komt meestal niet meer uit het tuincentrum ernaast, maar als uitloper van vrienden/buren, van een biologische kwekerij of als insidertip van een plantenruilbeurs. Het kan niet snel worden gekocht, de enige manier om er te komen is door het te vermenigvuldigen.
Tip:
Met vers geplante frambozen moet je wachten met het vermeerderen ervan totdat ze volledig vrucht dragen: ongeacht of je ‘gegarandeerde ziekteresistente’ frambozen of alleen frambozen hebt gekocht en geplant (zonder na te denken over frambozenziekten) – Vóór de vermeerdering moet de volwassen framboos nauwkeurig worden onderzocht op tekenen van schimmel- of andere besmetting. Bij de ‘gegarandeerd ziekteresistente’ framboos weet je dan of de dealer ook de ziektes in jouw regio bedoelde, bij de ‘zo-framboos’ of het een meevaller was of juist schimmels aantrekt; Vermeerder in ieder geval alleen geteste, gezonde planten.
Vermeerder je eigen frambozen
Als je een moderne frambozenvariëteit wilt vermeerderen, moet je vertrouwen op vegetatieve vermeerdering; D. H. Je moet proberen een kloon van de plant te krijgen.
Tegenwoordig worden moderne veredelingsvariëteiten meestal in het laboratorium of door middel van snelle veredelingsselectie gecreëerd, waarbij belangrijke plantkenmerken vaak terzijde worden geschoven. De resistentie en het vermogen om secundaire plantaardige stoffen te produceren (die verantwoordelijk zijn voor de ‘echte smaak’) lopen een groot risico omdat beide gebaseerd zijn op veel verschillende genen; Vaak wordt ook het voortplantingsvermogen van de plant aangetast. Soms produceren de veredelingsplanten helemaal geen zaden meer, soms ontwikkelen deze zich niet goed en soms ontkiemen ze goed, maar produceren ze niet noodzakelijkerwijs planten van het te vermeerderen veredelingsras (als een veredelingsras als F1-hybride werd geadverteerd, is dit zeker de eerste. Voor traditionele veredelaars is de kruisingsstap niet meer dan de eerste stap op het lange pad naar zuivere veredelingsplanten; meer over de moderne veredeling leest u hieronder).
De moderne cultivar moet dus ongeslachtelijk vegetatief worden vermeerderd (via groei), wat je niet zal storen als het enige waar je om geeft meer oogst van dezelfde frambozen is. Planten kunnen uit verschillende delen worden “gekloond”, voor frambozen zijn de volgende methoden geschikt:
1. Voortplanting doorte verlagen
Verlagen wordt hier letterlijk bedoeld, vooral herfstframbozen moeten worden overgehaald om nieuwe planten te produceren door een staaf op de grond te plaatsen, deze daar vast te zetten en het gebied met aarde te bedekken.
Als de wortels zich vormen, zullen er snel nieuwe bladeren ontstaan. De kleine framboos kan dan in het voorjaar worden geplukt en op een eigen plek worden geplant. Als een cultivar zinkers vormt, kun je het hele tuinjaar met de vermeerdering beginnen.
2. Vermeerdering door stekken
Vermeerderen uit frambozenstekken werkt iets anders dan de ervaren tuinders onder jullie gewend zijn, omdat je geen stekken van de plant zelf kunt nemen. De scheuten van frambozen zijn geen normale takken, maar bovengrondse voortzettingen van grondscheuten, bekend als wortelstokken, die afsterven na de vruchtzetting; Ze zijn niet bedoeld voor andere vermeerdering of wortelvorming (daarom worden frambozen ook niet daadwerkelijk vermeerderd met verlagingsplanten; omdat ze zo verschillend zijn, noemen experts de scheuten van frambozen ‘staven’).
Het stekje hier wordt dus genomen vanaf de wortel, meerdere secties van ongeveer 10 cm lang met minstens één oog of gewoon een stukje wortel dat in de late herfst van de wortelstok van de framboos wordt afgesneden. De plantdelen worden in een kweekbed met humusrijke grond geplaatst, losjes ingestrooid met zand en bedekt met een laag mulch. Uiterlijk na één seizoen moeten de secties zich hebben ontwikkeld tot nieuwe planten die u naar de gewenste locatie kunt verplanten.
Tip:
Vermeerdering via gewortelde plantendelen is voor de meeste planten op onze planeet een onderdeel van het dagelijks leven. B. om te overleven tot seksuele voortplanting die ervoor zorgt dat de evolutie succesvol is. Tot voor kort was het het dagelijkse brood van de hoveniers (in plaats van voorjaarsgrootaankopen bij het tuincentrum), maar bij moderne cultivars is het niet meer in alle gevallen een succesvolle optie. Als ‘fast-and-dirty-fokken’ een grove inmenging in het genoom met zich meebrengt, zal de moderne veredeling misschien nauwelijks nog uitlopers voortbrengen, maar kan ze geen nieuwe plant voortbrengen uit worteldelen. Of zinkers wortelen op een manier die niet typerend is voor de soort, maar groeien nooit uit tot vruchtbare planten. Omdat het gedrag nauwelijks voorspelbaar is, moet je met dergelijke variëteiten verschillende vegetatieve voortplantingsmethoden proberen totdat er één werkt.
Laat frambozen zich vermenigvuldigen
Als je al enige ervaring hebt met frambozen, ben je waarschijnlijk al bij de oude frambozenrassen terechtgekomen die nauwelijks genetisch gemodificeerd zijn (omdat ze met de hand worden geselecteerd) of zelfs bij de originele wilde frambozen.
De originele wilde framboos plant zich altijd voort via worteluitlopers, en de oude cultivars doen natuurlijk hetzelfde. Vroeger waren mensen blij als ze nieuwe gewassen vonden zonder in hun portemonnee te hoeven graven, maar momenteel is er een snelle toename van het aantal tuinders dat zo’n perspectief ook verstandig vindt.
Als je oude frambozenvariëteiten of wilde frambozen kweekt, moet je er, net als je tuinvoorouders, vanaf het begin voor zorgen dat je de frambozen een plek geeft waar de uitlopers een tijdje niet gestoord worden en gewoon groot kunnen worden.
Als je de oude variëteiten/wilde frambozen hebt gevonden vanwege de frambozensmaak zonder na te denken over de vorming van uitlopers, is dat geen probleem. Je kunt de zelfrijdende exemplaren uitscheuren of gebruiken, zelfs op een meer geschikte locatie. Wacht dan tot de uitloper zijn eerste frambozenblaadjes boven de grond heeft ontwikkeld, dit is het teken dat hij voldoende eigen wortels heeft ontwikkeld. De beste tijd om voor deze uitlopers naar een nieuwe locatie te verhuizen is de herfst.
Als u meerdere soorten frambozen in de tuin heeft, kunt u een stekje verplanten van een ras dat u niet van plan was te vermeerderen. Het is ook geen gebroken bot, het kan weer worden geëlimineerd, maar het vereist wel dat je een beslissing neemt en uiteindelijk beslist welke frambozen in je tuin mogen blijven en in je dessert en jam terechtkomen.
En hoe zit het met zaden?
Theoretisch planten frambozenplanten zich ook voort via zaden, tenminste de frambozen die vrij in het bos groeien doen dat nog steeds, en de (oude) cultivars die nog veel origineel genetisch materiaal bevatten, kunnen dat meestal nog steeds doen. Maar vermeerdering is niet voor ongeduldige tuinders; echte plantenvermeerdering, met aanpassing van genen in de geest van evolutie, enz., is een nogal ontspannen zaak vergeleken met het bewortelen van een deel van een plant. De jonge plant bouwt zichzelf vanaf de grond op; Het kan jaren duren voordat een statige frambozenstruik zich heeft ontwikkeld en aanzienlijke hoeveelheden fruit draagt.
Het resultaat zal je misschien verbazen, en niet door “evolutie van één generatie”. Als je vrij bevruchte frambozenzaden uit de oogst plukt, kunnen de insecten tijdens de bestuiving allerlei buitenlandse frambozen hebben ‘vermengd’. Of het resultaat u qua smaak tevreden zal stellen, hangt af van wat voor soort frambozen er in het gebied groeien en hoe goed de genen van deze frambozen de genen van uw frambozen begrijpen of ermee vermengen. Altijd een aantrekkelijk experiment, je moet alleen niet te veel verwachtingen hebben over de uitkomst.
Frambozen en plantenrassenbescherming
Rassenbescherming v alt onder het Duitse recht en het Europese recht, en als je een van de nieuwe frambozencultivars hebt geplant, kan de rasbescherming onder het Amerikaanse recht vallen. In al deze wetten zijn er juridische termen die kunnen worden geïnterpreteerd, een grote verscheidenheid aan rechtbanken heeft min of meer vaste meningen gevormd voor alle mogelijke constellaties, de internationale bescherming van plantenrassen kan worden geregeld door internationale verdragen en/of dealerovereenkomsten - als je wilt om meer te weten te komen over de bescherming van plantenrassen, heb je veel tijd nodig en zul je waarschijnlijk opnieuw moeten beginnen als je klaar bent, omdat dingen altijd veranderen.
In sommige wetten ter bescherming van plantenrassen is particuliere teelt uitdrukkelijk uitgesloten, volgens sommigen zou je licentiekosten moeten betalen voor worteldeling, volgens de Duitse wet ter bescherming van plantenrassen mag je zelfs kweken met beschermde rassen; Iedereen die inbreuken op de bescherming van plantenrassen wil beweren, moet dat actief doen en bewijzen. Sterker nog, u bent veilig op het gebied van rasbescherming zolang u planten plant met de volledige naam Rubus idaeus 'Annamaria', 'Elida®', ' Himbo-Top®', 'Malling Promise' of 'Pokusa', reproduceer ze gewoon voor uw tuin en ben niet van plan een stevige ruil te doen met de resultaten.
Frambozen met de naam Rubus idaeus kunnen ongehinderd worden vermeerderd, gekweekt en verkocht als de andere wetten worden nageleefd; Rubus is de botanische naam van het geslacht en idaeus is de botanische naam van de soort frambozen. De soort zelf, de eigenlijke oorspronkelijke plant, kan niet als variëteit worden beschermd; in gemeenschappen zoals B. Gratis Saten. Org. e. V. (Werden.frei-saaten.org) kunt u verder informeren naar de vele oude frambozenrassen die niet meer onder de rassenbescherming vallen.
Beperk de verspreiding van frambozen
Hoe meer cultivars van een plantensoort er bestaan, hoe moeilijker het is om zorgvuldig veredelingswerk (dat natuurlijk nog steeds bestaat) te onderscheiden van snelle veredelingspogingen die alleen maar willen profiteren van de extra winst van de duurdere verkoop van het beschermde ras. Aan de andere kant wordt de hobbytuinier geholpen door goede relaties met een gepassioneerd tuiniersbedrijf en steeds vaker door simpelweg het origineel te gebruiken, bijvoorbeeld met frambozen, als hij er meer dan 1 heeft.000 variëteiten is wanhopig.
Als deze hobbytuinier tegen die tijd de rassen met de beste marketingnamen heeft verzameld en in de roos schiet met de locatiekeuze voor de wilde framboos, kan hij een verrassende ervaring beleven: hij leert de groeikracht kennen van een plant die duizenden jaren meegaat. De ontwikkeling is geoptimaliseerd voor een specifieke omgeving en groeit precies in deze omgeving (frambozen zijn inheemse planten). Kan behoorlijk krachtig worden, groeit binnen een straal van ongeveer twee meter en verdringt zwakkere planten.
Als de wilde framboos (of de oude frambozenvariëteit met een vergelijkbare groeiwijze) niet op een plek kan worden geplaatst waar hij zich een beetje kan verspreiden, kun je hem vanaf het begin op zijn plaats "spijkeren". De volgende methoden kunnen dit doen:
- Plant de frambozen op een rij (“frambozenhaag”) en plaats er een wortel- of wortelstokbarrière omheen
- Het moet zich uitstrekken over de gehele breedte van de wortelzone van ruim 1 m en kan het beste worden geïntroduceerd vóór het planten
- Aanpassen is mogelijk, maar het is een behoorlijk onaangename opgraving, zelfs nadat de wortels al zijn verwijderd
- De wortels van een framboos kunnen worden “opgesloten” met bamboe wortelstokbarrièrefolie, dikke vijverfolie of speciale gegalvaniseerde profielen
- Bij de recyclingvariant wordt gebruik gemaakt van oude dakpannen of padplaten, de deskundige doe-het-zelver giet een smalle betonrand rond de parkeerplaats
- Nadeel: Ondoordringbare wortelbarrières onderbreken de vochthuishouding van de bodem
- Als je geen zorgvuldige tegenmaatregelen neemt, zal de framboos in de volgende hete zomer uitdrogen of zullen de wortels rotten in het natte bad
- Alternatief: Je plaatst de frambozenplanten in potten met een inhoud van minimaal 25 liter (of in de ouderwetse vijzelpotten)
- Nadeel: Frambozen in potten hebben vorstbescherming nodig en in de winter de warmste plek in de tuin, bijvoorbeeld in de tuin. B. op een beschermende huismuur
- Alternatief nr. 2: Te dikke uitlopers worden regelmatig afgesneden en vervolgens samen met de wortels eruit getrokken
