Humulus lupulus behoort tot de hennepfamilie (Cannabaceae) en de mooie kegels kunnen ook een kalmerend effect hebben als kruideninfuus. Bovenal is het een visuele verrijking voor de tuin; hij wordt vaak gebruikt als privacyscherm of om schaduw te bieden. Hij trekt zich op aan alles wat op zijn pad komt. De hopbellen zijn prachtig om naar te kijken, ook al trekken ze geen felle kleuren aan. Ook al verdwijnt de humulus in de winter vrijwel geheel, hij komt ieder jaar in de lente terug.
Locatie
Als je hop wilt planten als privacyscherm, moet je er rekening mee houden dat de meeste soorten meerjarig zijn, maar zich in de winter terugtrekken in het riet. Het biedt aantrekkelijke, dichte privacybescherming van juni tot september.
De hop is hier inheems, robuust en zeer aanpasbaar aan hun respectievelijke locatie. Toch houdt hij van zonnig en warm. Een zuidwestelijke of zuidoostelijke locatie zou daarvoor optimaal zijn. Hoe meer u zich aanpast aan uw locatievoorkeuren, hoe minder u later met ziekten en plagen te maken krijgt en hoe gemakkelijker het zal zijn om te verzorgen en te bloeien.
Bij het kiezen van een locatie moet je rekening houden met de naburige planten, zodat deze zich niet alleen boven de grond maar ook ondergronds snel verspreiden.
Een andere belangrijke locatievoorwaarde is een klimhulpmiddel.
Trailondersteuning
Het klimhulpmiddel kan gemaakt zijn van draad of touw. Een latwerk van hout of ijzer kan de hop een mooie vorm geven. Bij elke constructie moet je er rekening mee houden dat de hopplanten zeer snel groeien; 7 tot 9 meter hoog is niet ongewoon. De steiger mag niet te klein zijn en moet ook stabiel genoeg zijn.
Naarmate de hop groeit, zal het altijd nodig zijn om de hop een beetje hulp te geven met hun ranken. De Humulus is een rechtsdraaiende winder, dus begin bij het helpen altijd met de klok mee om verwarring te voorkomen. Sterker nog, de groei stopt als hij de verkeerde draai krijgt.
Als hop groen moet toevoegen aan een gevel of muur, moet je ze klimhulpmiddelen geven waar ze rond kunnen slingeren. Maar het laat geen sporen of schade achter aan het metselwerk, zoals klimop of wilde wijnranken.
Tip:
Bijzonder decoratieve hekjes zijn rozenbogen, die afzonderlijk of in groepen langs een pad kunnen worden geplaatst.
Vloer
Omdat hop heel snel groeit, heeft hij ook voedingsrijke grond nodig. De optimale pH-waarde ligt tussen 6,0 en 6,6 en geeft de voorkeur aan diep losse, doorgaans vochtige grond. Beide uitersten, sterk verdichte gronden en gronden die de neiging hebben extreem droog te zijn, zijn minder geschikt.
Gieten
Hop heeft ook veel water nodig voor een snelle groei. Regelmatig water geven is verplicht. Met een laagje mulch kun je ervoor zorgen dat de grond wat beter vocht vasthoudt. Als de zomer erg droog is, zorg er dan voor dat de grond niet uitdroogt. De hop kan overleven, maar de groei heeft dit jaar zwaar te lijden.
Bemesten
Voor hun weelderige groei heeft hop vooral voldoende stikstof nodig. Stikstofarme grond kan op natuurlijke wijze verbeterd worden met brandnetelmest. Werk in het voorjaar goed gerijpte compost of dierlijke mest rondom de plant. Tijdens de groeifase in de zomer kunnen extra doses organische mest worden toegediend, idealiter één keer per maand tot half augustus. Een plantaardige meststof is goed geschikt.
Overwintering
In de winter trekt de humulus zich vanzelf terug, waardoor de bovenste delen wegsterven. Maar de onderstam is winterhard en heeft buiten geen speciale bescherming nodig. In april groeien er weer nieuwe scheuten uit. Dan is het hoog tijd om het traliewerk te bevrijden van de dode overblijfselen van het voorgaande jaar.
Planten
Herfst- en voorjaarsbeplanting is mogelijk. De hop komt pas echt goed tot zijn recht als hij goed geworteld is; veel groei kun je het eerste jaar niet verwachten. Herfstplanten kan hier iets voordeliger zijn.
De jonge hopplanten worden door kwekerijen doorgaans verkocht in kleine containers met een hoogte van maximaal een meter. Ook in de zomer kan hop relatief eenvoudig worden gezaaid, vooral de eenjarige sierhopsoorten.
Of u nu plant of zaait, er moet altijd een klimhulpmiddel aan worden bevestigd. Indien het in de grond moet worden ingebed, de jonge wortels achteraf indien nodig niet vernietigen.
De planten of zaailingen uit het zaad worden vervolgens in het voorjaar geplant. Twee tot drie planten kunnen één klimhulpmiddel delen. Je kunt een afstand van maximaal twee meter tussen de hekjes laten.
Geef de hopplanten onmiddellijk bij het planten een flinke portie rijpe compost, omdat deze veel voedingsstoffen nodig heeft voor een snelle groei. Houd je van natuurlijk, voeg dan tijdens de groeifase af en toe compost of hoornmeel toe.
Tip:
Houd er bij het planten van hop rekening mee dat deze zich onder de grond zeer ver en snel verspreidt. Daarom is een containercultuur soms behoorlijk voordelig.
Emmer
Hop kan ook in plantenbakken worden gekweekt, maar alleen buiten. Misschien een goed idee voor een privacyscherm in de zomer, op het terras of voor op het balkon. Bij het kweken in containers moet je ervoor zorgen dat de hop voldoende voedingsstoffen krijgt voor een snelle groei.
- De plantenbak moet een diameter van minimaal 18 cm hebben
- Gebruik hoogwaardige potgrond
- Installeer klimhulpmiddel van minimaal 1,50 meter
- Verpot spaarzaam als de wortels nauwelijks ruimte laten voor substraat
- Verpotten in de lente
- Regelmatige bemesting met volledige voedingsmeststof één of twee keer per week
- Water geven: geen wateroverlast en laat het niet uitdrogen
- In de emmer heeft hop winterbescherming nodig
- Een isolerende bodem en omwikkel de emmer met een fleece of stromat, zodat hij buiten de winter goed doorstaat
Snijden
Elke april komen er nieuwe scheuten uit de winterharde hoprank. Voor het betreffende doel kunt u zelf beslissen of u alle scheuten laat staan of dat u op enkele scheuten na alle scheuten verwijdert. Als je een hoge, solitaire plant wilt, laat dan slechts een paar scheuten achter.
In het najaar kan de humulus worden ingekort tot een halve meter. De verdorde stengels moeten de hele winter zo blijven en pas in de lente worden verwijderd. Hierdoor kunnen de voedingsstoffen zich terugtrekken in de onderstam.
Anders wordt de hop in de zomer tijdens het groeiseizoen niet verder gesnoeid. Storende ranken kunnen worden verwijderd en u bent van harte welkom om hem te helpen met de ranken (altijd met de klok mee).
Propageren
De meest veelbelovende en gebruikelijke methoden zijn het delen van de onderstam en vermeerdering door scheuten:
Divisie
De verdeling kan in de herfst of het vroege voorjaar worden gedaan. Hiervoor ha alt u de kluit uit de grond en verdeelt deze voorzichtig, zonder grote schade aan het wortelstelsel te veroorzaken. Beide onderdelen worden vervolgens opnieuw op de gewenste locatie geplaatst.
Schiet
Voor vermeerdering door scheuten, knipt u het hele jaar door ongeveer 10 cm lange scheutuiteinden af. Deze kunnen direct in een pot met kweekgrond worden gezet. Regelmatig besproeien, idealiter afdekken met folie of een plastic zak; veel vocht is nu gewenst. Wanneer de eerste scheuten zichtbaar zijn, hebben ze al wortels gevormd en kunnen ze, afhankelijk van het seizoen, in de grond worden geplaatst.
Zaaien
Het zaaien van hop is niet zo gebruikelijk. Meestal wordt ze vegetatief vermeerderd, zodat je zeker weet dat de kenmerken en vooral het geslacht behouden blijven. In sommige hopteeltgebieden is zaaien zelfs verboden, omdat dit tot mannelijke, laagproductieve of gevoelige planten zou kunnen leiden, wat dan een negatief effect zou hebben op de bestaande gewassen.
Als je het toch wilt uitproberen (in regio's zonder professionele hopteelt):
- Zaaidatum maart
- Koude kiemaar, het zaad heeft enige tijd blootstelling aan kou nodig
- Indien nodig is drie weken bewaren in de koelkast voldoende
- Zaaien in potgrond
- Verspreid de zaden, druk licht aan en bedek met een dun laagje aarde
- vereist warme temperaturen voor kieming
Ziekten en plagen
Als je je hop niet op grote schaal en als gewas kweekt, hoef je je niet al te veel zorgen te maken over specifieke ziekten en plagen. Het gebruikelijke kan gebeuren als het te nat of te droog is:
Echte en valse meeldauw
Bijna elk klimaat heeft zijn soort meeldauw. De echte komt vooral voor in hete, droge zomers. Valse meeldauw houdt van vochtig en regenachtig. Er zijn ongeveer 100 soorten van deze schimmelziekte. Het beste advies om dit tegen te gaan is om de aangetaste delen van de plant zo snel mogelijk af te snijden en regelmatig te besproeien met brandnetel- of paardenstaartafkooksel, vooral in het voorjaar.
Bladluizen, hopbladluizen
Bijna elk plantengeslacht heeft zijn favoriete bladluistype. Slecht weer of slechte verzorging zetten hen aan tot actie. Ook hier geldt het beproefde motto: tijdig de plaag herkennen, plantendelen verwijderen en besproeien met brandnetelbouillon
Door in het voorjaar de oude scheuten te verwijderen, vang je ook veel van hun legsels. Vernietig dus voor de zekerheid de stekken en doe ze niet in de compost.
Hop verwelkt
Deze gevreesde schimmelinfectie komt vooral voor bij niet-resistente hopvariëteiten en bij aanhoudende wateroverlast. De schimmel verstopt de wateraders van de plant, waardoor deze verwelkt en uiteindelijk afsterft. Er zijn geen remedies voor deze ziekte en helaas kan de hele hopplant alleen maar worden weggegooid.
Tip:
Insecten zoals zachte insecten, krekels, vlooienkevers, trips en rovers houden ook van de hop, maar veroorzaken er verder geen schade aan.
variëteiten
Er zijn talloze soorten echte hop (Humulus lupulus) verkrijgbaar in tuincentra. Alleen al voor de professionele hopteelt bieden speciaalzaken vele soorten cultuur aan die voor de particuliere tuin waarschijnlijk niet zo interessant zijn. Hier zijn enkele aantrekkelijke hopvariëteiten voor de tuin:
Goudhop (Humulus lupulus 'Aureus')
Het is niet zo krachtig als wilde hop. De mooi gevormde bladeren worden in de zomer dik en lichtgroen. Commercieel zul je alleen mannelijke planten verkrijgen. Dit betekent dat de goudhop geen kegels vormt, maar schittert met hun prachtige blad. Het geeft de voorkeur aan gedeeltelijk schaduwrijke locaties.
Japanse sierhop (Humulus japonicus of Humulus scandens)
Deze sierhop is eenjarig en verspreidt zich door te zaaien. Japanse sierhop werd ook voornamelijk gekweekt vanwege zijn aantrekkelijke blad. De vrouwelijke planten produceren in september nog lichtgroene vruchten. De Japanse sierhop is zeer geschikt voor halfschaduw tot schaduwrijke locaties.
Hop 'Golden Princess' (Humulus lupulus 'Golden Princess')
De 'Gouden Prinses' houdt van zonnig weer. Maar hij groeit snel en groot, tot 6 meter hoog. Hun bloei begint heel vroeg in het jaar. De vrouwelijke planten laten dan prachtige, opvallende hopbellen zien, verspreid over de hele hoogte.
Dwerghop 'Gimli' (Humulus lupulus 'Gimli')
Deze dwerghop is perfect voor de containerteelt, maar kan ook een hoogte bereiken van drie tot vier meter. Het is bijzonder resistent tegen echte meeldauw. Vanaf augustus produceert de vrouwelijke plant hele grote hopbellen, maar de bladeren zijn iets kleiner.
Tip:
Alleen de vrouwelijke planten produceren de typische hopbellen. Pas tijdens de bloei kun je zien of het een vrouwelijk of mannelijk exemplaar is. Afhankelijk van het ras dient u vooraf bij de kwekerij na te vragen welk geslacht de plant is.
Buren
De Humulus is niet bepaald attent als buurman. Het neemt zowel boven als onder de grond veel ruimte in beslag en verplettert de meeste naburige planten. Daarom zijn meerjarige klimplanten die houtachtig worden en in de herfst niet tot op het riet worden teruggesnoeid, niet geschikt om te combineren met hop.
Maar je kunt ook een mooi arrangement planten met eenjarige, sterk groeiende klimplanten, bijvoorbeeld de ochtendglorie (Ipomoea) of de siererwt (Lathyrus odoratus).
Oogst
Alleen de vrouwelijke hopplanten zijn geschikt voor de oogst. Na de bloei vormen alleen zij de vruchten of kegels die de gewilde lupulline bevatten. Het oogsten van hop voor bier is een vrij complexe aangelegenheid en wordt gedetailleerd beschreven in de relevante vakliteratuur.
Maar misschien wil de een of de ander wel een paar kegeltjes oogsten voor een kalmerende thee in de avond. De beste tijd hiervoor is augustus tot september. Om te zien of de lupulline zich al heeft gevormd, neem je een kegel die nog gesloten is en open je deze. Het moet dan een geel poeder bevatten en aromatisch ruiken. Als het zover is, kun je de kegels oogsten en ze direct met heet water klaarmaken voor thee. Je kunt zowel verse als gedroogde hopbellen gebruiken om thee te zetten.
Conclusie
De hop is absoluut ideaal voor ongeduldige tuiniers die snel groen willen krijgen. Tijdens de groeifase moet je echter onvermoeibaar zorgen voor voldoende voedingsstoffen en water. Het is belangrijk om door de jaren heen de bodem en de buurt goed in de gaten te houden. De humulus verspreidt zich ook graag onverwachts op minder wenselijke plaatsen.
