De weidesalie laat op indrukwekkende wijze zien wat multilaterale planten Moeder Natuur kan voortbrengen. Als wilde vorm binnen het geslacht salie levert de meerjarige onderstruik in de cottage-tuin als hommel- en vlinderweide een blijvende bijdrage aan het ecologische evenwicht. Zijn waardevolle bijdrage aan de kruidentuin als specerij en geneeskrachtige plant doet daar zeker niet onder. Bovendien dienen de mooie blauwe bloemenkaarsen in de pot als decoratieve blikvanger. Gebruik het onderstaande profiel om interessante kenmerken te ontdekken en profiteer van de verzorgingstips.
Profiel
- Plantenfamilie: Muntfamilie (Lamiaceae)
- Geslacht: Salie (Salvia)
- Type: Weidesalie (Salvia pratensis)
- Inheemse onderstruik met blauwe bloemkaarsen
- Bloeiperiode van mei tot augustus
- Gesplitst fruit in juli en augustus
- Groeihoogte tot 60 centimeter
- Winterhard en meerjarig
- Typische voortplantingsstrategie waarbij gebruik wordt gemaakt van het wijze-hefboommechanisme
- Gebruik: specerijen en medicinale planten, sierplanten, hommelwilg
Uitleg bij het profiel
Het profiel onthult opwindende eigenschappen die mij nieuwsgierig maken naar het brede scala aan voordelen van weidesalie. Omdat geen enkele fokker hier enige invloed had, dient de wilde vorm als een populaire nuttige en sierplant binnen het geslacht salie, vooral in natuurlijke tuinen. In de keuken gebruikt de huisvrouw verse salieblaadjes om vis- en vleesgerechten, sauzen, groenten of pizza een mediterraan tintje te geven. Terwijl echte salie een zeer intense smaak heeft, scoort weidesalie met een veel milder aroma. In de geneeskunst zwoer de beroemde non Hildegard von Bingen al in de middeleeuwen bij de effectiviteit van weidesalie voor een grote verscheidenheid aan kwalen. Tot op de dag van vandaag zijn componenten van salie terug te vinden in verschillende medicijnen, bijvoorbeeld tegen verkoudheid, keelontsteking of tandvleesontsteking.
De functionaliteit van het hefboommechanisme waarmee weidesalie is uitgerust voor vermeerdering is een bron van verbazingwekkende belangstelling onder hobbytuiniers. De typische bloemen hebben een boven- en een onderlip. De meeldraden die het stuifmeel dragen, bevinden zich onder de bovenlip. Deze zijn verbonden met een plaatje in de bloem dat de keel blokkeert. Omdat een hommel daar wil komen, zet hij druk op de plaat. De gebogen helmknoppen laten zich vervolgens als een hefboom op de vacht van het insect zakken en verwijderen het stuifmeel. Zo verspreidt de hommel het stuifmeel als hij andere bloemen bezoekt. Interessant is dat de bloem zijn stuifmeel kan verdelen voor maximaal twaalf bezoekende hommels.
Verzorgingstips
Weidesalie migreerde generaties geleden vanuit het Middellandse Zeegebied naar de lokale regio's. In het wild leeft de plant voornamelijk op droge, zonnige locaties langs akkerbouwbossen tot aan de middelgebergten. De centrale uitgangspunten voor succesvolle zorg zijn al gedefinieerd. In de volgende regels wordt gedetailleerd uitgelegd waar dit over gaat.
Water geven en bemesten
Een van de vele voordelen van weidesalie is dat hij niet veeleisend is. Het kost niet veel moeite om de plant te voorzien van een adequate water- en voedingsstoffenbalans:
- Als het droog is, water geven na een duimtest
- Als kuipplant regelmatig water geven, zodat het grondoppervlak kan uitdrogen
- Geef in het voorjaar een startmeststof van compost of mest
- Dien een organische vloeibare meststof toe in de plantenbak
Tijdens het groeiseizoen wordt de bemesting elke drie tot vier weken voortgezet. Begin augustus stopt de voedingsstoffentoevoer zodat weidesalie zich kan voorbereiden op de komende winter.
Tip:
De vitaliteit van weidesalie wordt verder versterkt door één keer per maand primair steenpoeder aan het substraat toe te voegen.
Snijden en oogsten
Weidesalie zorgt bijna het hele jaar voor een aromatische oogst van rijke bladeren. De scheutpunten hebben de voorkeur voor gebruik als specerij. Oudere bladeren hebben een bittere smaak. Het wordt altijd samen met de stengel geoogst, maar insnijden in het hout moet worden vermeden. Veldsalie ontwikkelt zich optimaal in het tweede jaar, kort voor de bloei. Deze datum is van bijzonder belang voor tuinders die gedroogde salieblaadjes willen inslaan. Direct na de bloei wordt een halvering aanbevolen om de groei voor het volgende seizoen te ondersteunen. Snijd de weidesalie in het vroege voorjaar terug tot een handbreedte boven de grond. Als de plant al houtachtiger is, eindigt het snoeien aan de bovenkant van de houtigheid.
Propageren
Als er meer exemplaren gewenst zijn, is de vermeerdering van weidesalie aangenaam ongecompliceerd. De volgende twee benaderingen zijn beschikbaar.
Stekken
De zomer is de beste tijd om weidesalie uit stekken te vermeerderen. Kies hiervoor een gevestigde en vooral gezonde plant. Zo doe je het:
- Snijd één of meerdere scheuten af met een lengte van 15-20 centimeter
- Vul kleine potten met kruidengrond die is verdund met een beetje zand
- Laat de onderste helft van een stekje zitten, halveer de bladeren van de bovenste helft
- In het substraat plaatsen, water geven en op een warme, gedeeltelijk schaduwrijke plaats zetten
Houd de potgrond de volgende dagen en weken constant vochtig, zonder wateroverlast te veroorzaken. Het rooten is voltooid als de stekken weer ontkiemen. Het proces wordt versneld als elke teeltpot een kleine plastic kap krijgt die regelmatig wordt geventileerd.
Zaaien
Binnen zaaien is mogelijk vanaf februari. Omdat deze in licht ontkiemen, is ook deze vorm van voortplanting geen probleem.
- Vul een zaaibakje met turfzand, kokosvezels of zaaigrond
- Verspreid de zaden en druk ze aan
- Bevochtigen met water uit de spuitfles
- Bedek met glas of huishoudfolie
Op een heldere, niet volledig zonnige vensterbank begint de kieming binnen 14 dagen. Gedurende deze tijd mag het substraat niet uitdrogen. Nadat de zaadlobben uit de zaden zijn geduwd, kan de afdekking achterwege worden gelaten. De jonge planten worden in individuele potten getransplanteerd als ze twee paar echte bladeren hebben.
Planten
De weidesalie die in huis wordt gekweekt of kant-en-klaar wordt gekocht, wordt vanaf half mei buiten geplant. Kies hiervoor een plek in de volle zon, maar niet direct voor een muur, waar de warmte zich in de zomer ophoopt. De grond moet zanddroog, voedselrijk en humus zijn. De wilde plant voelt zich bijzonder prettig in een steen- of grindtuin. Van cruciaal belang is het doorlatende karakter van de bodem, die idealiter kalkhoudend is. Terwijl de plantplaats wordt voorbereid, week je de kluit van de jonge plant met water totdat er geen luchtbellen meer verschijnen.
- Maak de grond los en reinig
- Maak kleine putjes met tweemaal het volume van de kluit
- Een plantafstand van 30 centimeter wordt geschikt geacht
- Verrijk de uitgraving met een mengsel van zand en compost
- Plaats de salie- en waterput in de weide
De vers geplante plant krijgt vervolgens regelmatig water totdat hij is gegroeid.
Tip:
Een mulchlaag van grind of steenslag draagt effectief bij aan het vasthouden van warmte in de grond.
Overwintering
Winterbescherming voor weidesalie wordt aanbevolen als hij jong is of op expliciet ruige locaties. Bedek de planten in het bed met dennenbladeren, kreupelhout of stro. In de pot loopt vooral de kluit gevaar door vorst. Om bevriezing te voorkomen, plaatst u de plantenbak op isolatiehout en omwikkelt u deze met vlies of folie. Het substraat wordt beschermd door een laag bladeren of dennennaalden. Als er in de winter geen sneeuw ligt en het tegelijkertijd vriest, geef dan de weidesalie water op een vorstvrije dag.
Conclusie
Weidesalie staat al sinds de oudheid bekend als een universeel talent. Hij sierde niet alleen boerderij- en kloostertuinen, maar diende ook als veelzijdige kruiden- en geneeskrachtige plant. De voordelige eigenschappen ervan zijn vandaag de dag relevanter dan ooit tevoren, omdat met de wilde vorm binnen het salie-geslacht een zuinige en gemakkelijk te verzorgen plant zijn weg vindt naar elk groen rijk. Zolang weidesalie niet wordt blootgesteld aan permanente droogte en elke vier weken een beetje compost krijgt, vervult hij zijn veelzijdige taken met vlag en wimpel.
