De gewone sneeuwbal heeft de botanische naam Viburnum opulus en is een opvallende sierheester. De plant dankt zijn naam aan de sneeuwwitte bloeiwijzen, die bolvormig groeien. De verschillende soorten van deze sierheesters zijn echter zeer gevoelig voor plagen, vooral de viburnumbladkever. Dit staat in de wetenschap bekend als Galerucella viburni en veroorzaakt vaak grote schade aan de plant.
Viburnumbladkever
In hun volwassen stadium zijn sneeuwbalbladkevers slechts een paar millimeter lang, maar ze hebben een sterke eetlust. Aan het begin van de herfst boren de vrouwelijke kevers op veel plaatsen diepere gaten in de scheuten en twijgen. Daar leggen ze dan hun eieren. Omdat elk vrouwtje honderden eieren kan produceren, is de veroorzaakte schade aanzienlijk. De kevers lijmen deze gaten vervolgens aan elkaar zodat de nakomelingen goed beschermd zijn. In het volgende voorjaar komen de vraatzuchtige rupsen uit en veroorzaken de meeste schade aan de sierplanten.
- Kevers worden ongeveer 5-6 mm groot
- Langwerpig lichaam is ovaal, met lichtbruine kleuren
- Reproduceren van eind september tot begin oktober
- Bij verstoring vallen kevers op de grond
- Deze gaan dan verder naar een andere struik
- Kevers eten sneeuwballen tot eind oktober
- Voedingssporen leiden tot verzwakking van de planten
Larven
In mei komen de vraatzuchtige larven uit de eierlegplaatsen in de scheuten. Deze veroorzaken lelijke schade aan de viburnum, die vooral de jonge bladeren aantast. Als er sprake is van een extreem ernstige besmetting, kan dit leiden tot de volledige dood van de aangetaste planten. De larven veroorzaken de grootste schade aan de sierheesters en moeten daarom snel worden bestreden.
- Grootte is ongeveer 6-9 mm
- Geelgroen gekleurd met zwarte vlekken
- Lichaam heeft talloze wratten
- Vormt drie paar benen in het borstgebied
- Verpopt zich vanaf eind juni in de grond, ongeveer 2-5 cm onder het aardoppervlak
- Nieuwe populatie kevers ontstaat van juli tot augustus
- Dan gaat de cyclus weer verder
Detecteer een besmetting
Als de sierheester is aangevallen door de viburnumbladkever, is dit snel te herkennen aan de voedingsplekken. Vooral de bladeren worden getroffen, maar ook de gaten in de scheuten en takken zijn een goede indicator. Een extreem ernstige besmetting leidt vaak tot volledig kale bladeren en daaropvolgende dood van de plant. Zodra de plaag de viburnum heeft opgegeten, verplaatst hij zich vaak naar andere sierplanten in de buurt.
- Controleer sierheesters regelmatig op besmetting
- Verwijder bij voorkeur de kevers voordat ze hun eieren leggen
- In mei is voedingsschade veroorzaakt door larven duidelijk zichtbaar
- Larven eten het weefsel tussen de bladnerven
- Bladeren zijn vaak volledig geskeletteerd
- Rupsen vind je vooral aan de onderkant van de bladeren
- Overig bladweefsel wordt vaak bruin
- Volwassen kevers bezoeken de planten voor het eerst van juli tot augustus
- Vanaf de herfst boren ze gaten in de jaarlijkse scheuten voor het leggen van eieren
- Eierlegplaatsen zijn ongeveer 3 mm groot
Beheersmaatregelen
Een besmetting met de viburnumbladkever kan niet volledig worden voorkomen, maar kan wel aanzienlijk worden verminderd. Het is altijd belangrijk om tijdig in te grijpen, zodat het ongedierte zich niet ontwikkelt tot een plaag en alle sierplanten in de tuin infecteert. Chemische tegengiffen die op de aarde moeten worden aangebracht, mogen niet voor privégebruik worden gebruikt. Sprays tegen luizen die verkrijgbaar zijn bij speciaalzaken zijn echter effectief gebleken. Deze mogen echter niet gevaarlijk zijn voor bijen, aangezien deze nuttige insecten zich voeden met de viburnumbloemen.
- Verzamel rupsen met de hand
- Leg doeken op de grond onder de plant
- Schud het ongedierte af en schakel het uit
- Kevers zijn vooral actief in de vroege ochtend
- In extreme gevallen preparaten gebruiken die pyrethrum bevatten
Preventie
De meest geschikte preventieve maatregelen zijn snoeien. Op deze manier kunnen de nesten permanent worden verwijderd, zodat er überhaupt geen besmetting kan optreden. Het is ook zinvol om barrières aan de sierplant te bevestigen, zodat noch de rupsen, noch de kevers zich gemakkelijk kunnen verplaatsen. Dit maakt het ook moeilijker voor het ongedierte om naar de grond te migreren, waar ze verpoppen. Als je de grond onder de sierheester bewerkt, kun je de poppen die daar liggen vernietigen. Met de juiste bemesting kunnen de sierplanten worden versterkt en beter bestand worden gemaakt tegen ongedierte.
- Snijd tips voor jonge scheuten terug in de herfst
- Dikkere lijmringen bevestigen
- Vooral aan de basis van de stam en rond grotere takken
- Graaf de grond onder de struiken voldoende op in juni tot juli
- Versterkingspreparaten op basis van algen verkrijgbaar in de speciaalzaak
Zeep- en brandnetelbouillon
Om te voorkomen dat sneeuwbalbladkevers verschijnen, zijn zachte zeep en brandnetelbouillon geschikt. Ook bij rupsen zijn deze stoffen niet bijzonder populair. De mengsels die hiervan worden gemaakt zijn biologisch onschadelijk en vriendelijk voor de flora en fauna. Dit verdrijft ook luizen. Het is belangrijk om een zekere continuïteit in de applicaties te hebben; deze moeten op meerdere dagen met korte tussenpozen worden uitgevoerd.
- Zachte zeep oplossen in water
- Herhaaldelijk aanbrengen op bladeren, scheuten en twijgen
- Gebruik van lente tot herfst
- Maak een afkooksel van brandnetels
- Giet heet water over verse brandnetel
- Laat het minimaal 24 uur trekken
- Filter vervolgens alle vaste componenten eruit
- Besproei de plant regelmatig met de oplossing
- Gebruik als alternatief sprays op basis van neem- of koolzaadolie
