Dichte groei, delicate bloemen en een bedwelmende geur in de zomer worden afgewisseld met heldere rozenbottels van de herfst tot de lente. Als beschermende nis voor vogels en voedselbron in het koude seizoen is er altijd wel iets te beleven in de wilde rozenhaag. Het is ook uiterst gemakkelijk te onderhouden en vergeeft een foutje. Toch mogen bij het planten en cultiveren enkele maatregelen niet ontbreken, zodat de haag zijn volle schoonheid kan ontwikkelen.
Soort
Wilde rozen, de oorsprong van de hedendaagse gekweekte rozen, zijn te vinden in verschillende soorten. Ze groeien meestal dicht, produceren sterk geurende bloemen en vereisen een minimum aan verzorging. Voor het planten van heggen zijn bijvoorbeeld geschikt:
- Snoekroos – Rosa glauca
- Meerbloemige roos – Rosa multiflora
- Scottish Fence Rose – Rosa rubiginosa
- Ellipsroos – Rosa elliptica
- Aardappelroos – Rosa rugosa
Veel van deze soorten blijven echter vrij laag en zijn daarom slechts gedeeltelijk geschikt voor privacyhagen. Wil je de haag voorbij de anderhalve meter zien groeien, gebruik dan:
- Hondenroos – Rosa canina
- Getufte roos – Rosa moyesii
- Duinroos, zandroos of beverroos – Rosa carolina
Tip:
Aangezien hoge rozen boven een bepaalde hoogte geen stabiliteit hebben, moeten ze klimhulpmiddel krijgen. Dit kan worden gedaan in de vorm van een steiger of via directe buren van planten, zoals kornoelje, lijsterbes en berberis.
Locatie
Hoe meer zon hoe beter - dat geldt tenminste voor de ligging van de wilde rozenhaag. Alleen bij voldoende licht zullen de rozen krachtig bloeien en hun aantrekkelijk dichte groei laten zien, wat vooral wenselijk is bij een natuurlijk privacyscherm.
De locatie voor wilde rozen hoeft niet bijzonder beschermd te zijn tegen wind en kou. Hoewel de planten en hun takken er kwetsbaar uitzien, zijn ze zeer robuust en winterhard. Toch is een te winderige plek ongunstig, vooral voor grotere soorten zonder stabiliserende klimhulpmiddelen. Op de lange termijn kan dit ertoe leiden dat de scheuten breken of dat de heg omv alt.
Substraat
Als het om het substraat gaat, lopen de eisen van de verschillende soorten rozen op zijn minst enigszins uiteen. De zandroos of weideroos, zoals hij ook wel genoemd wordt, geeft de voorkeur aan zandgrond met een goede drainage. Het verdraagt echter slecht kalk.
De snoekroos houdt van limoen en geeft de voorkeur aan een fris en voedingsrijk substraat. Een algemene uitspraak over de beste grond voor wilde rozenhagen is daarom niet mogelijk. In plaats daarvan moeten beslissingen worden genomen op basis van de gekozen variëteiten. Dit heeft echter als voordeel dat de rozensoorten gekozen kunnen worden passend bij het bestaande substraat.
Enkele algemene factoren:
- Kies een los substraat of maak het los door te graven en zand toe te voegen
- Bereiding van voedselarme bodems met compost of mest
- Vermijd substraten die gevoelig zijn voor verdichting of wateroverlast, of verbeter de waterafvoer door er zand in te mengen
Planten
Het planten van de wilde rozenhaag is verrassend eenvoudig en kan in de herfst of lente worden gedaan, afhankelijk van je voorkeur voor de rozensoort die je kiest. Wel dient de grond de eerste weken na het planten vorstvrij te zijn. De late zomer of het late voorjaar zijn daarom ook geschikte tijden.
Als voorbereiding is het voldoende om de grond goed los te maken en, indien nodig, het substraat vorm te geven volgens de eisen van de plant. Dit kan door het toevoegen van zand, compost en mest zoals hierboven vermeld. Als de soort wilde roos is gekozen passend bij de bestaande grond, is de voorbereiding met losmaken al afgerond. Ga dan als volgt te werk:
- Volgens de kluit worden plantgaten gegraven die twee keer zo groot zijn als deze.
- De afstand voor een losse haag moet 70 tot 80 centimeter zijn in de rij en tussen de individuele wilde rozen. Voor dichtere wilde rozenhagen wordt de afstand teruggebracht tot 40 tot 50 centimeter. De planten worden dan echter niet in een rechte rij geplant, maar iets verschoven en dus zigzaggend.
- Omdat een haag moeilijk te verplaatsen is en de positie van de individuele planten nauwelijks kan worden gecorrigeerd, mogen alle rozen in eerste instantie alleen in de gaten worden geplaatst. Als alle afstanden kloppen, als de rij recht is of de zigzag gelijk is, worden de gaten opgevuld met aarde en wordt het substraat stevig aangedrukt.
- Tenslotte wordt elke roos afzonderlijk en grondig bewaterd.
Tip:
Bij het plannen en vóór het planten moet je goed letten op de beste tijd, aangezien deze per soort kan verschillen. Vooral bij wilde rozenhagen is het niet eenvoudig om achteraf afgestorven planten te vervangen - zonder dat het algehele uiterlijk eronder lijdt.
Gieten
De wilde rozenhaag water geven is meestal pas echt nodig tijdens de eerste paar weken na het planten. Als de rozen eenmaal zijn gegroeid, verzorgen ze zichzelf meestal zonder problemen, zelfs in de droge fasen.
Er moet echter rekening worden gehouden met de verschillen tussen de respectieve rozenvariëteiten. Rosa Carolina heeft bijvoorbeeld weinig last van langdurige droogte. Door wateroverlast of kalkhoudend water zal het echter snel instorten of op zijn minst schade veroorzaken. Rosa canina daarentegen wil graag wat vaker water, maar vindt af en toe een dosis hard water geen probleem. Het water geven van de wilde rozenhaag is eenvoudig en vergt op de lange termijn weinig inspanning, zodra de eisen van de variëteiten bekend zijn. Het is alleen echt nodig in de zomer of als er een lange regenvrije periode is.
Tip:
Voor wilde rozenhagen met vochtminnende soorten raden we aan een laag schorsmulch op de grond aan te brengen. Dit beschermt tegen verdamping en vermindert zo het waterverbruik.
Bemesten
Wilde rozen zijn van nature zuinig en hebben, mits ze het juiste substraat hebben, slechts kleine hoeveelheden voedingsstoffen nodig. Voor de meeste soorten kan het echter geen kwaad om vanaf het tweede of derde jaar licht te bemesten. Zoals reeds vermeld zijn stalmest en goed verteerde compost ideaal. Deze worden direct onder de planten aangebracht, lichtjes in de grond geharkt en tijdens het water geven bevochtigd.
Op deze manier worden de voedingsstoffen langzaam en gelijkmatig door de grond verdeeld. Chemische verbranding aan de wortels, spontaan overaanbod of problemen met bodemorganismen kunnen niet voorkomen. Bovendien vervuilen deze natuurlijke meststoffen het milieu niet, maar voorzien ze de wilde rozenhaag toch van alle benodigde stoffen.
Snijden
Goed nieuws voor ontspannen tuiniers: het snoeien van de wilde rozenhaag is niet nodig. Het kan niet in vorm worden gebracht en de snelle groei mag ook niet worden gestopt. Toch is het zinvol om zo nu en dan beschadigde scheuten, verdroogde takken of storende plantendelen te verwijderen. Enerzijds profiteert het uiterlijk hiervan, anderzijds zijn er op de lange termijn geen kieren of kale plekken - die de structuur en stabiliteit van de wilde rozenhaag zouden kunnen verzwakken.
Als je heggenscharen wilt gebruiken om de hoogte te beperken of een gewenste vorm te bereiken, dan kan dat ook. Dit gebeurt in de herfst of lente vóór de eerste scheuten.
Als de wilde rozenhaag al een paar jaar staat, kan de bloeikracht afnemen. In sommige gevallen worden gebieden ook geleidelijk kaal. Een radicalere blend wordt hier aanbevolen, omdat deze een verjongende werking heeft. De volgende instructies onthullen de noodzakelijke procedure:
- Om weer weelderige en volle groei te krijgen, worden eerst de oudste scheuten verwijderd. De kale en houtige takken worden zo dicht mogelijk bij de grond afgesneden. U kunt ook zo ver afsnijden dat delen met veel blad nog steeds behouden blijven.
- In de tweede stap worden individueel uitstekende scheuten, scheuten die naar binnen of gekruist groeien en beschadigde delen van de plant verwijderd.
- Als oude rozentakken zijn afgeknipt en de haag in zijn geheel is uitgedund, kan deze nog een uiterlijke vorm krijgen.
- Na deze maatregel is het raadzaam om de haag water en kunstmest te geven. Als de stekken echter in de herfst zijn gemaakt, mag de bemesting pas in het volgende voorjaar worden uitgevoerd. Anders zouden de voedingsstoffen de winterslaap verstoren.
Conclusie
Een wilde rozenhaag trekt vogels en bijen aan, bedwelmd door de geur van bloemen en natuurlijke schoonheid. Omdat hij weinig verzorging nodig heeft en gemakkelijk te combineren is met andere planten, kan hij aan vrijwel elke smaak worden aangepast. Er zijn dus veel voordelen waar zelfs beginners van kunnen genieten in de plantenverzorging.
