De Rosa rugosa is sinds ongeveer 1854 ook bekend en populair op lokale breedtegraden. Het oorspronkelijke thuisland is Oost-Azië, dus het is zeer robuust, winterhard en zouttolerant, wat het hier erg populair maakt. In de herfst vormt hij ook zeer grote, smaakvolle rozenbottels. De aardappelroos is niet alleen inheems in de tuinen, de lokale gemeenschappen vestigden hem ook graag aan de kust en hier vooral in de duinen, omdat hij zich ook snel kan verspreiden.
Locatie
De wilde rozensoort Rosa rugosa, die zijn naam aardappelroos dankt aan het uiterlijk van de bladeren, die lijken op die van aardappelen, geeft de voorkeur aan een warme en zonnige locatie. Deze sierlijke plant verdraagt vaak halfschaduw, maar een door schaduw overwegend donkere plek moet als standplaats worden vermeden. De aardappelroos kan op veel plekken in de tuin gekweekt worden:
- in een haag met meerdere planten van dezelfde soort bij elkaar
- zodat het kan dienen als privacyscherm of als omlijsting van een bed
- als border voor een terras
- ook een blikvanger als solitaire
- samen met andere bloeiende planten in een bed
- in een voortuin, omdat deze goed bestand is tegen strooizout
- ook te gebruiken als potplant
- kan ook gekweekt worden op een licht terras of balkon op het zuiden
Tip:
De makkelijk te verzorgen aardappelroos past ook goed in een natuurlijke tuin omdat hij veel vogels en insecten een rijk voedselaanbod biedt, vooral de rozenbottels die zich in de herfst vormen zijn erg populair bij allerlei lokale vogels.
Substraat en bodem
De aardappelroos stelt geen eisen aan de ter beschikking gestelde grond. Idealiter is de grond licht en doorlatend, maar de roos gedijt ook op zware grond. Daarom kan enigszins zware grond doorlatend worden gemaakt met compost en turf. Als u alleen compacte en stevige grond kunt aanbieden, moet deze altijd regelmatig worden losgemaakt met een tuinklauw. Er moet voor worden gezorgd dat de wortels niet worden beschadigd.
Water geven en bemesten
Compost, paardenmest of minerale mest zijn geschikt als meststof voor de aardappelroos. Hier kan ook vloeibare meststof voor rozen worden gebruikt. Als de bemesting zo nu en dan achterwege blijft, is dat voor de robuuste en snelgroeiende Rosa rugosa, een wilde roos, geen probleem. Het moet echter regelmatig worden bewaterd, maar niet overmatig. Zoals alle soorten rozen kan de aardappelroos beter omgaan met een langere droogperiode dan met te veel vocht of zelfs wateroverlast.
Planten
Aardappelrozen worden vaak gebruikt als heg en privacyscherm omdat ze zeer dicht groeien en een hoogte bereiken van maximaal 1,50 meter. Er moet echter rekening worden gehouden met de plantafstand. Het is daarom zinvol om de rozen in twee rijen en in gaten te planten, waarbij tussen de afzonderlijke planten een afstand van een halve meter moet worden aangehouden. Maar uiteraard kan de Rosa rugosa ook op andere plekken in een tuinperk of aan een huismuur staan. Hoewel de sierlijke wilde roos weinig verzorging nodig heeft, kan hij ongehinderd groeien en alle andere planten terugdringen en zich zelfs in en buiten de tuin verspreiden als hij niet wordt tegengehouden. Deze ondergrondse verspreiding wordt mogelijk gemaakt door wortelstokken. Maar hier bestaat bescherming tegen en hier moet speciale aandacht aan worden besteed bij het planten.
De ideale procedure voor het kweken van de aardappelroos in de tuin is als volgt:
- graaf een voldoende groot plantgat
- Creëer wortelstokbescherming rond het plantgat
- Plaats aardappelroos
- voorbereide grond invullen
- opstapelen rond de plant
- licht water geven
- Er kan ook drainage worden aangelegd om wateroverlast te voorkomen
- Om dit te doen, plaats je na het graven stenen of aardewerkscherven op de grond
- zet dan pas de plant erop
- zodat het water beter kan weglopen
- goed voor gebieden met veel regen, zelfs in de zomer
- Rozen geven de voorkeur aan droog boven te nat
- als er een haag wordt aangelegd, bepaal dan de totale lengte en breedte
- verwijder vervolgens de grond helemaal
- wortelstokbescherming aanbrengen over de gehele lengte en breedte
- de haag wordt dicht als hij in twee rijen met een tussenruimte wordt aangelegd
- zorg ervoor dat de planten ongeveer een halve meter uit elkaar staan
- Plaats alle planten en vul de voorbereide grond opnieuw aan
- heuvel lichtjes omhoog rond de planten
- licht water geven
Tip:
Goede wortelstokbescherming, die meestal bestaat uit een folie en een veilig sluitsysteem, is verkrijgbaar bij goed gevulde speciaalzaken. Wanneer u de aardappelroos in de tuinperk, als haag of in de voortuin plant, mag u zeker niet zonder. Let bij gebruik op de instructies van de fabrikant. Emmers daarentegen bieden al een natuurlijke bescherming.
Teelt in een emmer
Hobbytuinders die alleen een terras of balkon ter beschikking hebben of bang zijn om een wortelstokbarrière te gebruiken, kunnen hun Rosa rugosa ook in een pot kweken. Dit kan bijvoorbeeld een eyecatcher zijn naast een zithoek. Bij het planten in een emmer moet rekening worden gehouden met het volgende:
- creëer drainage in de emmer om wateroverlast te voorkomen
- omdat het water zich sneller ophoopt in gesloten potten
- plaats hiervoor kleine steentjes of aardewerkscherven over het plantgat
- Leg er plantenvlies overheen zodat er geen aarde tussen de drainage komt
- vul een deel van de meegeleverde grond in
- Inzet roos
- vul de resterende aarde op en hoop deze lichtjes op rond de plant
- water slechts een beetje
- potplantenaarde kan als substraat worden gebruikt
Tip:
Teelt in pot is ook geschikt in zeer regenachtige gebieden, omdat de rozenplant prima in een pot onder een afdak op een terras of balkon geplaatst kan worden, omdat hij weinig water verlangt. Als de pot vóór het planten al op een mobiele ondergrond staat, kan deze op elk moment zonder enige belemmering naar de gewenste locatie worden verplaatst.
Snijden
Aardappelrozen die in de tuin of in potten worden gekweekt, worden meestal zo gesneden dat ze hun mooie, dichte groei behouden. Dit is niet noodzakelijkerwijs nodig, aangezien deze roos een wilde roos is en dus een wilde schoonheid, maar hij moet wel minimaal elke twee jaar gesnoeid worden. Bij haagrozen is het zelfs aan te raden deze jaarlijks terug te snoeien. Door op deze manier te snoeien kan de haag in de tuin wel twee meter hoog worden. Bij het zagen gaat u daarom als volgt te werk:
- snoeien moet in de lente gebeuren
- in vorm snijden zoals gewenst
- laat ongeveer vijf knoppen achter op sterke scheuten
- op zwakkere scheuten, echter slechts twee tot drie knoppen
- Wanneer een heg wordt gesnoeid, treedt er echter uitdunning op
- Om dit te doen, verwijdert u de twee tot drie oudste scheuten van elke individuele plant
- direct boven de grond gesneden
- dus vanaf hier worden nieuwe scheuten gevormd
Tip:
Snoeien maakt de haag of individuele plant dichter. Als dit niet wordt afgeknipt, zullen de takken na verloop van tijd te ver uit elkaar gaan staan, dun worden en vooral minder worden. Zodra dit probleem is ontstaan, wordt de roos tot op de stok gekapt, zodat deze weer kan uitlopen en weer dik kan worden.
Propageren
De aardappelroos plant zich graag voort via ondergrondse uitlopers. Als u bij het planten nalaat om bescherming tegen deze verspreiding aan te brengen, kan in het ergste geval de hele tuin overwoekerd worden en kunnen andere hier gekweekte planten teruggeduwd of volledig overwoekerd worden. Deze uitlopers kunnen echter ook gebruikt worden voor gewenste vermeerdering op andere locaties of andere containers. Om dit te doen, zoek je in de herfst na de bloei naar nieuw gevormde kleine planten rond de moederplant en graaf ze voorzichtig op.
De wortels van de nieuwe dochterplant zijn nog steeds verbonden met de wortels van de moederplant. Als alternatief kun je rond de moederplant graven om de juiste wortel te vinden. Ga dan als volgt te werk voor de voortplanting:
- Afzonderlijke wortels
- neem een kleine uitloper
- plant op gewenste locatie
- hoe verder te gaan met planten
Tip:
Het vermeerderen van de aardappelroos door de uitlopers is heel eenvoudig, omdat ze zich elk jaar vormen, ongeacht of er een wortelstokbarrière is geïnstalleerd of niet. Dit voorkomt alleen de verspreiding in de laterale richting, niet de algehele vorming van uitlopers, die zich ook direct naast de moederplant kunnen vormen.
Overwintering
Aangezien de aardappelroos winterhard en vorstbestendig is, hoeven hier geen maatregelen te worden genomen. Alleen als de plant in een pot is gekweekt, is het belangrijk om de wortels te beschermen. Vorst kan een ander effect hebben op potplanten dan wanneer ze in een tuinbed worden gekweekt. De grond in de pot kan daardoor bij zeer ijzige temperaturen veel sneller en consistenter bevriezen, wat zelfs bij vorstbestendige planten ernstige schade aan de wortels kan veroorzaken. Daarom moet een in een pot gekweekte aardappelroos als volgt winterklaar worden gemaakt:
- Plaats de emmer op een piepschuimplaat
- Wikkel plantenvlies of jutematten om de pot
- voeg mulch van bovenaf toe aan de grond
Zorgfouten, ziekten of plagen
Vanwege de leerachtige en gerimpelde bladeren is de aardappelroos zeer robuust en resistent tegen de schimmelziekten die bekend zijn en vaak voorkomen bij rozen. De veerkrachtige wilde roos wordt ook zelden aangevallen door ongedierte.
Conclusie
Aardappelrozen zijn bijzonder geschikt voor hobbytuinders met weinig tijd voor verzorging. In tegenstelling tot zijn gecultiveerde zusjes is deze wilde roossoort blij met weinig verzorging en gedijt ondanks alles. Alleen bij het planten in de tuinbed moet de plant, die zich snel ondergronds verspreidt, worden tegengehouden door een wortelstokbarrière. Eenmaal geïnstalleerd, zal het echter vele jaren meegaan. De aardappelrozen zijn bijzonder geschikt als privacyhaag voor de buren of in de voortuin aan de straatkant en bieden de kijker een prachtig plaatje als hij zijn jaarlijkse knipbeurt krijgt.
