Kool is een van de meest populaire groenten in Duitsland, omdat hij zowel gekookt als rauw gegeten kan worden. Het stelt echter zijn eigen eisen aan de bodem, maar wie daar aandacht aan besteedt, wordt beloond met een rijke en smakelijke oogst. De aard van de grond is erg belangrijk en vooral dat de witte kool de voorkeur verdient. Dit kan niet meteen gezaaid worden, alleen de jonge plantjes.
De grond voorbereiden
Witte kool houdt van humusrijke en middelzware kleigrond. Als de grond te vochtig of zanderig is, kan er compost of mest door de grond worden gemengd. Hier zou een emmer van 10 liter per vierkante meter voldoende moeten zijn en de compost of mest goed gemengd moeten worden. Hierdoor is de grond optimaal voorbereid en kunnen de jonge planten nu worden geplant. Kies hiervoor een zonnige maar beschutte plek in de tuin, want daar gedijt de witte kool het beste.
Witte kool gedijt het beste op middelzware, humusrijke, leemachtige grond. Bodemvocht speelt een belangrijke rol en moet altijd voldoende gewaarborgd zijn. Om te doorlatende, droge of zeer zandige grond te verbeteren, mengt u per vierkante meter een emmer van 10 liter goed verteerde tuincompost of stalmest. Bijzonder mooie kroppen kunnen worden geoogst op locaties die goed beschermd zijn tegen de wind. De witte kool moet in het koel- of zaaibed worden opgekweekt en later op de uiteindelijke standplaats worden geplant. Kies hiervoor een zonnige plek met doorlatende grond.
Zaaien en planten
Witte kool kan dankzij de vele verschillende soorten en variëteiten bijna het hele jaar door worden gezaaid, behalve in de wintermaanden. Over het algemeen worden de vroege rassen onder glas geteeld, de middenvroege in koude kassen en de latere rassen direct buiten. De spitskool wordt in augustus gezaaid in een bedje met 5 mm diepe groeven en een rijafstand van 15 cm. Bij spitskool is de juiste zaaitijd erg belangrijk, want als je te vroeg zaait zullen de planten te snel opgroeien en vaste koppen vormen; als je te laat zaait zal de spitskool niet meer volledig rijpen
Zomerkool
wordt dun gezaaid in groeven van 5 mm diep met een zijdelingse afstand van ongeveer 15 cm halverwege de lente. Wanneer de zaailingen sterk genoeg zijn, worden ze uitgedund tot 5 cm en worden de groeiende jonge planten eind mei tot begin juni op hun definitieve locatie geplaatst. Het bed moet tijdens de zomermaanden regelmatig worden geschoffeld en mag nooit uitdrogen.
Het zaaien van zaden begint pas in mei en kan nog twee keer worden verlengd. Dit betekent dat de witte kool tot laat in de herfst of zelfs in de winter geoogst kan worden. Vanaf juni kan de jonge kool in het buitenbed geplaatst worden. De afstand binnen de rijen dient ca. 50 cm te zijn en de afstand tussen de rijen ca. 60 cm. Het bed moet dan constant nat worden gehouden, vooral in de zomer als het erg droog is. Natuurlijk alleen als het niet heeft geregend, dus het watergeven kan worden geannuleerd.
Herfst- en winterwitte kool
op dezelfde manier gezaaid als zomerkool, maar pas half mei. Later kunt u nog twee keer zaaien om het oogstseizoen te verlengen tot in de late herfst en winter. De jonge planten worden in juni ter plaatse geplant. De afstand in de rijen met een onderlinge afstand van 60 cm moet ongeveer 50 cm zijn. Het bed wordt vochtig gehouden door voortdurend water te geven. Vooral in de droge zomermaanden hebben de planten veel water nodig.
Cultivatie
Om de kool goed te laten gedijen, moeten de volgende stappen worden gevolgd:
- Liever witte kool in een zaad- of koude bak
- Kies de juiste locatie, deze moet beschermd zijn tegen de wind en zonnig
- Bereid de grond voor met compost of mest voordat u gaat planten
- Houd een plantafstand binnen het bed aan van ca. 50 cm
- Een afstand van ongeveer 60 cm tussen de bedden
- Geef regelmatig water, want kool kan niet tegen droogte
- Bemest met bepaalde tussenpozen, want witte kool heeft veel voedingsstoffen nodig
- Maak altijd de grond los en verwijder dode planten
- Oogst alleen de binnenste koolkop, de buitenste bladeren in de compost
Zo voelt de witte kool zich het prettigst en groeit hij gegarandeerd heel goed. Natuurlijk vergt dit veel werk, maar de beloning is gezonde groente uit eigen tuin. Zelf kweken is het beste alternatief, vooral voor mensen die chemicaliën willen vermijden. Witte kool is echter niet echt geschikt voor kleine tuinen, dit is ook afhankelijk van de hoeveelheid. Bovendien zijn er verschillende koolsoorten die eerder geplant kunnen worden. Dit betekent dat je het hele jaar kunt oogsten.
Regelmatig water geven is een must
Om ervoor te zorgen dat de grond al zijn voedingsstoffen kan vrijgeven, moet deze regelmatig worden bewaterd. Omdat het water op zandgronden te snel wegsijpelt en op kleigronden te langzaam, komen de voedingsstoffen niet goed vrij. Daarom is de juiste grondkeuze zo belangrijk, want zonder deze kan de kool niet groeien. Daarom moet de grond regelmatig worden losgemaakt en het onkruid direct worden verwijderd. Om ervoor te zorgen dat de kool echt alle voedingsstoffen krijgt die hij nodig heeft, moet hij ook worden bemest. Uiteraard moet erop worden gelet dat er niet te veel wordt bemest. Zo kan iedereen zijn eigen meststof maken van brandnetels, of een geschikte meststof kopen bij de tuinman.
Maak je eigen brandnetelmest als meststof
Om dit te doen, neem je eenvoudig 1 kg brandnetelbladeren en 10 liter water. Plet de bladeren, bedek ze met water en laat ze 2 weken trekken. Roer regelmatig om de paar dagen. Deze brandnetelmest moet vervolgens elke drie tot vier weken als mest worden gedistribueerd. Zo'n meststof is gegarandeerd milieuvriendelijk en volledig chemicaliënvrij, wat vooral in je eigen tuin erg belangrijk kan zijn.
Ziekten en plagen
Een van de ziekten die bij witte kool kunnen voorkomen zijn bladvlekkenziekte, valse meeldauw en knotswortel. Om deze ziekten te voorkomen, moet regelmatig dood plantmateriaal uit de kool worden verwijderd. Dit geldt ook voor het bed, daar de knolwortel zich daar kan verspreiden. Daarbij hoort ook het regelmatig bekalken van de grond en uiteraard het keer op keer losmaken, zodat de witte kool zich heel prettig voelt en bijzonder goed kan groeien.
Koolhernia, valse meeldauw en bladvlekken behoren tot de meest voorkomende ziekten bij witte koolvariëteiten. Om dit te voorkomen wordt dood plantmateriaal verwijderd, wat een goede voedingsbodem biedt voor ziekten en plagen. Grondig bekalken en regelmatig losmaken van de grond voorkomen gevaarlijke knolwortel.
Oogsten en juiste opslag
Bij het oogsten worden de buitenste en losse bladeren afgesneden. Alleen de binnenste en stevige krop wordt geoogst. Als de witte kool moet overwinteren, moet hij met de wortels worden uitgegraven en ondersteboven in een donkere kelder worden gehangen. Maar je kunt witte kool ook als zuurkool gebruiken, waardoor je er een heerlijke delicatesse van maakt, die zelf nog lekkerder smaakt. Natuurlijk zijn er veel heerlijke gerechten die nog lekkerder smaken met je eigen kool.
Zelfs als de kool geen wortels meer heeft, is hij nog lang houdbaar. Bewaar hem eenvoudig op een koele plaats, want bewaren is gemakkelijk. De enige aandacht die het nodig heeft is tot de oogst. Maar hier moet je er elke dag voor zorgen, tenzij het geregend heeft. In bijzonder hete zomers moet er soms zelfs 's ochtends en 's avonds water worden gegeven, anders kan witte kool niet groeien. Maar verder kunnen zelfs beginners in de tuinier zonder verdere problemen met deze groente overweg. Het kan natuurlijk voorkomen dat slakken bij de kool willen komen. Deze moeten dan eenvoudig met de hand of met een biersifon worden verwijderd. Anders is witte kool of witte kool met de juiste verzorging minder vatbaar voor ziekten, wat weer zorgt voor een goede oogst. Witte kool moet verdiend worden.
Populaire variëteiten
- Marner All Früh, zomerwitte kool - een zeer vroeg ras
- Braunschweiger, herfst- en winterwitte kool - herfstsoort met platronde, witte kroppen
- Eerstgeboren spitskool - middelkleine, stompe koppen die zeer vroeg geoogst kunnen worden, goed voor zaaien in de herfst
