Als je in de zomer groenten in je eigen tuin kweekt, doe je dat meestal in bedden. Om de bedden te kunnen bereiken om de planten water te geven, te wieden of te oogsten, is meestal een goede toegang vereist. Het heeft immers weinig zin om midden in een goed gecultiveerd bed te lopen. Daarom zijn er manieren nodig die onder andere de verzorging van de planten vergemakkelijken.
Paden
Ja, een moestuin moet ook gepland worden - tenminste als je meer dan één of twee soorten groenten wilt verbouwen. Bij het plannen gaat het natuurlijk allereerst om de bedden, hun ligging en grootte. Je moet echter niet vergeten dat ook de bedden bereikt moeten worden. Hiervoor zijn manieren nodig. In principe kunnen er drie soorten paden worden onderscheiden:
- Hoofdroutes
- Accessies
- Zorgtrajecten
Hoofdroutes lijken op de belangrijkste verkeersaders in een moestuin. Je kunt ze bijvoorbeeld gebruiken om een kruiwagen zo dicht mogelijk bij een bed te brengen. Toegangen zijn de takken van een hoofdpad die van daaruit rechtstreeks naar het bed leiden. Tenslotte zijn onderhoudspaden die kleine paden waarover je binnen het bed kunt bewegen zonder op planten te hoeven stappen. Hoeveel van deze individuele paden nodig zijn, hangt uiteraard af van de grootte van de moestuin en het aantal bedden. Wat alle typen paden gemeen hebben, is dat ze bedoeld zijn om de bereikbaarheid te vergemakkelijken. En als het even kan, moeten ze er ook nog eens goed uitzien.
Tip:
Bij het aanleggen van een nieuwe moestuin is het raadzaam een plan te tekenen waarin het aantal bedden is vastgelegd. Op basis hiervan kunnen vervolgens de daadwerkelijk benodigde paden worden afgeleid.
Hoofdroutes
Zoals al aangegeven vormen het hoofdpad of de hoofdpaden de centrale aanvoerader in de moestuin. Het is zinvol als ze bijvoorbeeld rechtstreeks naar een gereedschapsschuur of naar de compost leiden. Omdat op deze paden meestal wat zwaarder tuingereedschap wordt vervoerd, moeten deze zeker worden vastgezet. Belangrijk is ook dat er voldoende breedte is. Deze moet minimaal 60 cm zijn. Hoofdroutes kunnen op vele manieren worden vormgegeven. Er zijn nauwelijks grenzen aan je eigen creativiteit. Hier zijn een paar ideeën en basismogelijkheden:
Straatstenen
Een verhard pad garandeert dat je met droge voeten en heel veilig precies daar komt waar je heen wilt. Het is daarom een goed idee om het hoofdpad in de moestuin te verharden, omdat dit dan gemakkelijk te gebruiken is met bijvoorbeeld een kruiwagen, ook als het nat is. Om het pad echter te kunnen bestraten, moet eerst het pad worden uitgegraven en daarna een stabiele onderbouw waarop de stenen kunnen rusten. Welk type straatstenen u kiest, hangt af van uw persoonlijke smaak en budget. Platen van natuursteen of zichtbeton worden aanbevolen. Met beide materialen kunnen in ieder geval aantrekkelijke visuele accenten worden gezet. Nadeel: Verdere afdichting van de vloer.
Tip:
Gewassen betonplaten kunnen eenvoudig in alle denkbare kleuren worden geverfd. Dit betekent dat een dergelijk pad uiterst individueel kan worden ontworpen.
roosterstenen
Om vloerafdichting grotendeels te vermijden, kunt u zogenaamde traliesteen gebruiken. Enerzijds vormen ze een stabiel pad dat ook als het nat is te gebruiken zijn, maar anderzijds zorgen hun openingen ervoor dat het water de grond in kan stromen. Rasterblokken zijn nu verkrijgbaar in bouwmarkten in talloze vormen, kleuren en designs. Ze vereisen ook een onderbouw.
Grind/Grind
Een pad kan ook zeer betrouwbaar worden verhard met grind of grind. Beide materialen lijken ook heel dicht bij de natuur en natuurlijk. Grind is verkrijgbaar in veel verschillende korrelgroottes en kleuren. Dit betekent dat verschillende ontwerpmogelijkheden geen probleem meer zijn. Het nadeel van beide bouwmaterialen is echter dat het pad veel vaker onderhouden moet worden.
Specifiek:
De stenen moeten keer op keer glad getrokken worden.
Afbakeningen
Het is niet alleen zinvol om het hoofdpad te plaveien, maar ook om het van de bedden te scheiden. In deze context wordt vaak gesproken over een pad of bedgrens. Dit zorgt er enerzijds voor dat de vruchtbare grond in de bedden niet op het pad kan komen en anderzijds voorkomt het dat u per ongeluk in de bedden stapt of er met een kruiwagen in rolt. Ook zijn er talloze varianten van padranden. Langwerpige stenen platen horen daar net zo goed bij als kleine stenen muurtjes of houten palissades. Deze laatste zijn vooral aan te raden omdat ze er heel natuurlijk uitzien. De palissaden worden eenvoudigweg met de puntige kant in de grond geslagen. De situatie is vergelijkbaar met metalen platen. Stenen daarentegen kunnen het beste op een fundering rusten.
Accessies
Als aftakkingen van het hoofdpad leiden de ingangen rechtstreeks naar het bed. Ze kunnen, maar hoeven niet, gehecht te zijn. Een graspad zou bijvoorbeeld ook tot de mogelijkheden behoren, wat dan perfect zou passen in het natuurlijke landschap. Maar ook een zand- of grindpad is denkbaar. Er is uiteraard niets mis met het bestraten van de ingangen. Alleen extra afdichting moet indien mogelijk worden vermeden. Als het hoofdpad een padgrens heeft, moeten de aftakkingen naar de ingangen uiteraard vrij blijven, anders zul je regelmatig een totaal onnodige barrière moeten overwinnen. Overigens speelt de breedte van de toegang een ondergeschikte rol. Het enige belangrijke is dat je er veilig en comfortabel op kunt bewegen.
Zorgtrajecten
De zorgpaden leiden tot in het midden van het bed. Ze maken het mogelijk om direct aan de individuele planten te werken en deze uiteraard ook te oogsten. Meestal is een breedte van ongeveer 15 tot 20 cm voldoende. Je kunt ze het beste planten door de grond in een rechte lijn tussen de rijen planten aan te stampen. In veruit de meeste gevallen volstaat één zorgpad, dat dan volledig door het bed loopt. Het is logisch dat het pad iets dieper is dan het verhoogde beplantingsgebied. Je moet er ook met een zekere mate van voorzichtigheid mee omgaan, om geen planten te beschadigen. Een speciaal ontwerp wordt niet aanbevolen. Functionaliteit is wat hier het meest telt. Ontwerpelementen kunnen snel een belemmering worden.
Meer tips
De paden in de moestuin hoeven niet per se kaarsrecht te zijn. Het hoofdpad kan bijvoorbeeld ook heel goed in bijvoorbeeld een kronkelige lijn worden vormgegeven. Dit vergt echter aanzienlijk meer inspanning en heeft uiteraard ook invloed op de vorm van de bedden. Maar wie zegt dat ze altijd de vorm van een rechthoek moeten hebben? Waarom niet experimenteren met andere vormen?
Restjes gebruiken
Voor de inrichting van het hoofdpad en de entrees is het raadzaam om restmaterialen te gebruiken, bijvoorbeeld van het bestraten van de garage-ingang. Dit bespaart niet alleen kosten, maar spaart ook hulpbronnen. Ook stenen die al gebruikt zijn, kunnen uitstekend voor dit doel gebruikt worden. Het is echter raadzaam om ze vooraf grondig schoon te maken. Overigens kunnen oude dakpannen ook als padrand worden gebruikt, deze kunnen met een rubberen hamer voorzichtig in de grond worden geslagen. Ook oude houten planken en kanthout zijn hiervoor geschikt.
Verzorging
De paden in de moestuin moeten ook onderhouden worden. Het hoofdpad zal vrijwel zeker regelmatig geveegd moeten worden. Het is ook raadzaam om het meerdere keren per jaar te ontdoen van onkruid, dat zelfs uit kleine gaten kan groeien. Anders bestaat er door de natuurlijke zaadvlucht het risico van verhoogde onkruidvorming in de bedden. De paden hoeven er niet gelikt uit te zien, maar moeten over het algemeen schoon zijn. Uit veiligheidsoverwegingen is het raadzaam om eventuele gebreken direct te herstellen.
